ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Hindistan'da Agra kenti civarında Cemna (Yamuna) Irmağı kıyısında türbe. İmparator Şah Cihan tarafından, Mümtaz Mahal denilen karısı Ercüment Banu için yaptırılmıştır. İstanbullu mimar Mehmet İsa Efen...

Petrol ya da doğal gazdan tamamen ya da kısmen türetilen kimyasal maddeler ile ilgilenen teknik, sanayi dalı. 1920-1925 yıllarında petrolün kraking artıklarının değerlendirilmesi, petrokimyayı doğurdu...

Adını Platon'un ders verdiği yerden alan bilim, sanat ve edebiyat okulu. Platon, Akademos adlı, çevresi surlarla çevrili, ağaçlık ve sulak bir yerde ders verirdi. Adları klasik Eskiçağ'ı anımsatan aka...

Müzik temposuna uyularak yapılan ve estetik değer taşıyan düzenli beden hareketlerine verilen ad. Dans insanlık tarihinin ilk sanat eylemidir. İnsanlar, müzik, resim, şiir ya da tiyatrodan önce; dan...

Düşünceyi simgelerle anlatmaya çalışan sanat görüşü, sembolizm. Parnas şiirine, dolayısıyla gerçekçiliğe tepki olarak 19. yüzyıl ortalarında Fransa'da bir şiir akımı olarak doğdu. Belli bir akıma bağl...

Çift kanatlılar (Diptera) takımından Drosophila cinsine ait yaklaşık bin böcek türünün ortak adı. Genellikle çürümüş meyvelerle beslenirler. Bu sineklerin önemi, yaşam çevrimleri çok kısa olduğundan, ...

Demir ve çelik yüzeylerde oksitlenme sonucu oluşan kırmızımsı kahverengi madde. Paslanma, korozyonun en yaygın çeşididir. Pas, kimyasal olarak demir oksittir (Fe2O3). Paslanma hızı koşullara bağlıdır ...

Tüm omurgalı hayvanlarda bedeni kaplayan tabakaya verilen ad. Deri olarak adlandırılan bu tabaka balıklarda balık puluyla kaplıdır. Sürüngenlerde de deri pullarla kaplanmıştır. Yalnızca memelilerde de...

Ege bölgesinin Büyük Menderes'ten sonra en uzun akarsuyu. İki kol hâlinde Gediz kasabasının güney doğusundaki Murat Dağı ile, kasaba çevresindeki Şaphâne Dağından doğar. Uşak'ın batısında bu iki kol b...

İkiçeneklilerin sinirotugiller familyasından, birçok türü olan otsu bitki (Plantago). Kimi türleri gövdesizdir. Yaprakları rozet biçiminde bir araya toplanmış olup, çiçekleri bu yaprakların ortasından...

Bir galaksinin Dünya'dan uzaklaşma hızının Dünya'ya olan uzaklığına oranı. Evrenin genişlediği yolundaki kurama göre uzaktaki galaksilerde bulunan yıldızların tayflarında gözüken kırmızıya kaymalar, b...

Birbirine tutturulacak ağaç ya da metal parçaların önceden hazırlanmış deliklerinden geçirilerek, ucuna somun denen parçası takılıp sıkıştırılan iri başlı vida. Çoğunlukla metalden yapılır. Dört, altı...

Maydanozgillerden bir bitki. Kırlarda yetişen çok yıllık bir bitkidir. Uzunca gövdelidir. Grimsi mavi yaprakları ve açık mavi çiçekleri vardır. Kökleri şekerleme yapımında ve kocakarı ilâcı olarak kul...

Pozitronla elektron arasında kurulan kısa süreli birlik. Parçacıkların spininin paralel olduğu "ortopozitronyum" ve spinlerin paralel olmadığı "parapozitronyum" gibi iki çeşidi vardır. Ortopozitronyum...

Batı Afrika'nın başlıca ırmağı. Gine'de Futa Culon'un güney yamacından doğar. Birçok ırmakla beslenir. Bu bölümde Coliba adıyla bilinir. Milo ve Tinkisso'yu alır, Bamako'da yer yer Sotuba çağlayanları...

Canlı hücrelerinin kalıtsal özelliklerini belirleyen nükleik asitleri oluşturan azotlu baz yapılardan biri. ...

Système İnternational d'Unités'nin (Uluslararası Birim Sistemi) kısaltılmış biçimi. Sistem enternasyonal, enternasyonal birim sistemi ya da uluslararası birim sistemi adlarıyla da anılır. Sİ birim sis...

Bölünmeyen çarpan ya da 1 ve kendinden başka tam böleni olmayan çarpan. Asal bölen de denir. Asal çarpan, sayılarda asal sayı, matematiksel ifadelerdeyse, tam böleni olmayan ifadedir. Örneğin, asal ol...

Osmanlı Devleti'nde on dokuzuncu yüzyılda Tanzimat Fermanıyla başlayan Batı'ya yönelişe paralel olarak Batı edebiyatının örnek alındığı yeni edebiyata verilen ad. Divan Edebiyatı geleneği, Tanzimat'la...

Sağlık durumuyla aşırı ilgilenme, hastalık kuruntusu. İlginin sağlık konusunda yoğunlaşması ve ilâca aşırı eğilim; sürekli hastalık korkusu; organik neden olmadığı hâlde hep aynı hastalıktan yakınma g...

Atlas Okyanusu'nda, battığına inanılan bir ada. Atlantis'in bulunduğu yer konusunda söylentiler birbirini tutmaz. Platon'un Kritias diyaloguna göre Atlantis, batıda Herakles Sütunları yoluyla (Cebelit...

Tiren Denizi'nde, Korsika'nın güneyinde İtalyan adası. Korsika'dan Bonifacio Boğazı ile ayrılır. Yüzölçümü 24.084 km2, nüfusu 1.656.866, merkezi Cagliari'dir. Genellikle dağlık bir adadır. Batıda, Ori...

Taş, tunç, kil, alçı, fildişi, pişmiş toprak ve bakır gibi maddelerden yontularak, kalıba dökülerek ya da yoğurulup pişirilerek biçimlendirilen sanat eseri. Tarihte ilk heykel örneklerinin Yontma Ta...

Çoğunlukla dik yamaçlı, yükseltisi çevresindeki arazinin üstünde ve sınırları belirli yüzey şekli. Dağlar genellikle birbiriyle bağlantılı bir zincir ya da sıra biçiminde olur. Zincirler bir araya gel...

ZALOĞLU RÜSTEM İran efsânevî kahramanlarından. Ünlü İran şâiri Firdevsî'ye âit olan Şehnâme adlı eserde büyük bir kahraman olarak gösterilir. Rüstem, Türk Edebiyatında Rüstem-i Zal, halk ağzında da Z...