ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Betatronun temel alınmasıyla yapılmış dairesel bir parçacık hızlandırıcısı. Bu nedenle betatron senkrotronu ve elektron senkrotronu adlarıyla da anılır. Senkrotronda, değişken bir manyetik alan ve sab...

İslâm dininin kurucusu Muhammet'in soyundan gelenlerin işleriyle uğraşan, onları devlet katında temsil eden kimselere verilen ad. Bu gibi kimseler, Muhammet'in soyundan gelenlerin defterlerini tutar, ...

Resmî adı Hırvatistan Cumhuriyeti'dir. Başkenti Zagreb olan ülkenin nüfusu 4 681 015 kişi (2000), yüz ölçümü ise 56 540 km2dir. Yönetim biçimi cumhuriyet olan ülkenin para birimi dinardır. Nüfusun %89...

Kimi yazarların gerçek adları dışında imza olarak kullandıkları ad. Divan edebiyatındaki mahlasla karıştırılmamalıdır. Takma ad belirli bir amaçla, özellikle gerçek adı gizlemek için kullanılır. Peyam...

Osmanlı döneminde, XVIII. yy'da ve XIX. yy başlarında Sivas, Çorum ve Amasya yöresine egemen olan âyan ailesi. Canik Sancağı'nı (Samsun, Ünye ve Niksar) merkez edinen ailenin ilk önemli kişisi Fatsalı...

Sekiz notanın (do-re-mi-fa-sol-la-si-do) kalın sesten inceye ya da inceden kalına gitmek üzere sıralanmış dizisi. ...

Padişah, hükümdar, özellikle de Afgan ve İran hükümdarlarına verilen ad. Bu unvan tarihte ilk kez İran'da Akamanış adlı hükümdar ailesi tarafından kullanılmıştır. Hükmetmek anlamına gelen "hşay" ya da...

Bitki ve alg hücrelerinde bulunan, küçük ve değişik şekilli organellerdir. Hücredeki sayısı bir ya da daha fazla olabilir. Bu organel, bitki hücrelerindeki fotosentezden sorumludur. Bu durumda organal...

Bilim ve bilimsel yöntemin bilgiye ulaşmak için tek geçerli yol olduğunu savunan felsefî görüş. Bilim ve bilimsel yöntem dışındaki bilgilenme şekillerini kabul etmediği için, spekülâtif felsefe, metaf...

Bir su üstü savaş gemisi. İlk kez I. Dünya Savaşı'nda denizaltılara karşı kullanıldı. 1915 yılında İtalyan ve İngiliz donanmalarında hizmete giren bu gemiler küçüktüler, 30-35 mil hız yapıyorlardı ve ...

Uyanık bir kişinin, kendi dışında var sandığı; ama gerçekte yok olan olguları algılaması. "Hezeyan" olarak da bilinen sanrılar; peygamberlik gibi büyüklük sanrıları, değersizlik, işe yaramazlık gibi k...

Osmanlı sanatında figüratif ya da figürsüz her türdeki resim ürününe verilen genel ad. Ancak günümüzde kumaş üzerine renkli ipliklerle yapılan işlemeler için de bu ad kullanılır. Nakış yapılarına da...

Güney Rusya'da bulunan ve Asya ile Avrupa kıtalarını birbirinden ayıran sıradağ kütlesi. Avrupa'nın güneyindedir. Batıda Karadeniz ile doğuda Hazar Denizi arasında, kuzeybatı-güneydoğu yönünde uzanır....

İslâm toplumunda örfî ve şerî hukuku uygulayan mahkemenin başkanı. Osmanlı İmparatorluğu'nda kadılar, medreselerden yetişirdi. Yalnız yargı işleriyle değil, bulundukları bölgelerden zahire toplanması,...

Arnavutluk, Bulgaristan, Romanya, Türkiye ve Yunanistan arasında çeşitli spor dallarında yapılan yarışmalar. Balkan Oyunları'nın temeli 1928 Amsterdam Olimpiyat Oyunları sırasında atıldı. 1930 yılında...

Antepfıstığıgillerden, Türkiye'de Gaziantep, Urfa, Kahramanmaraş, Adıyaman ve Siirt illerinde yetiştirilen bir ağaç ve bu ağacın yemişi (Pistacia vera). Eskiden şamfıstığı da denilen antepfıstığının k...

Yoğun bir ışık, morötesi ya da kızılötesi monokromatik ışınım üreten kaynak. Adı "uyarılmış ışınım yayımı yoluyla ışığın güçlendirilmesi" anlamına gelen İngilizce "light amplification by stimulated em...

İki dağ arasındaki geçit. Vadiler ya yeryüzündeki sıkışmaların etkisiyle dağlarla birlikte oluşurlar ya da akarsuların etkisiyle yataklarını aşındırarak meydana gelirler. Irmakların yarmasıyla ve da...

Araştırmacı ve yazar. Balkan göçmeni fakir bir âilenin çocuğu olan Şevket Süreyya Aydemir, 1897 senesinde Edirne'de doğdu. Edirne Muallim Mektebinde okurken Turancı görüşü benimsedi. Birinci Dünyâ...

1919'da Weimar'da mimar Walter Gropius'un kurduğu mimarlık ve güzel sanatlar okulu. Okul, Weimar Güzel Sanatlar Akademisi ile Uygulamalı Güzel Sanatlar Okulu birleştirilerek kuruldu. Modernist anlayış...

Henüz tazeyken pişirilip yenen, bitkiler ile bunların meyvelerinin ve tohumlarının ortak adı. Bugün sebze olarak kullanılan bitkilerin büyük bir bölümü pek çok kıt'ada yetiştirildiği ve yüzyıllardan b...

İnsan etkisi sonucunda ortaya çıkan çevre tahribatıdır. İnsan etkisi kısa bir sürede ve yoğun olarak ortaya çıkar. İnsan etkinliklerinin sonucunda ekosisteme verilen her türlü sıvı, katı ve gaz atık, ...

Bulgaristan'da Rodoplar bölgesinde yaşayan topluluk. Pomak sözcüğünün kaynağı hakkında çeşitli görüşler varsa da bu sözcüğün İslâv dillerinde "yardım etmek" anlamına geldiği; bu topluluk mensuplarının...

Akdeniz'de, İtalya'nın ve Akdeniz'in en büyük ve en kalabalık adası. Yüz ölçümü 25 707 km2dir. Akdeniz'in en büyük adası olma özelliğine sahip Sicilya, İtalya anakarasından Messina Boğazı'yla ayrılır...

İstanbul'da Karaköy ve Eminönü semtlerini birleştiren köprü. İstanbul yakasını Galata'ya bireştirmek için ilk girişimler II. Bayezit zamanında oldu. Nihayet 1827 yılında 500 m. uzunluğunda, dubalar üs...