ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

(1806 Plaşki/Hırvatistan-1871 İstanbul), Osmanlı komutanı. Macar asıllı olup Mihaylo Latoş adıyla da bilinir. Avusturya Harp Okulu'nda okurken Osmanlılara sığındı (1828). Müslüman olarak Ömer Lütfi ad...

Hece vezniyle yazılmış şiirlerde dizelerin vezne göre bölündüğü yer. Durgu, ölçüm sözcükleri de kullanılmıştır. Amaç hece sayısı eşit dizelerde tekdüzeliği gidererek bir uyum sağlamaktır. Beş hecelile...

Düşey bir eksen çevresinde, yerden az yükseklikte döndürülen kollarında hayvan, araba, gemi, uçak ve benzeri biçimlerde oturma yerleri bulunur. Lunaparklarda ve bayram yerlerinde çocukları eğlendirmek...

Kelt efsanelerinde, Kral Arthur'un yanında yer alan bir savaşçı ve ozan. Bu efsanelere ilişkin çeşitli yapıtlarda Merlin'den söz edilir. Kral Arthur'un Saksonlara karşı mücadelesinde Arthur'un yanında...

Orta Asya çöllerinde ve Sahra'da yaşayan küçük bir çöl faresi (Jaculus jaculus). Çok uzun olan arka ayakları üzerinde zıplayarak yürür. Kuyruğu, kimi zaman vücudunun iki katı uzunluğundadır. Genellikl...

Arachis hypogaea. Baklagiller (Fabaceae) familyasından değerli bir yağ bitkisi ve bunun yağlı tohumlarına verilen ad. Çiçekleri döllendikten sonra toprağa gömülerek meyve veren bir tarım bitkisi olan ...

Kulağa ve göze hitap eden eğitim şekli. Film, teyp, radyo, televizyon, model, video kullanılarak yapılan bir eğitim metodudur. Odyovizüel eğitimden maksat, öğrenmeyi kolaylaştırmak ve ilerletmektir. E...

Türk müziğinde yer alan, kaval biçiminde, yanık sesli, kamıştan bir üfleme çalgısı....

Hepatit; bulaşıcı ya da bulaşıcı olmayan nedenlerden kaynaklanan karaciğer iltihabı. "Karaciğer iltihabı" adıyla da bilinen hepatit, çoğunlukla virüslerden kaynaklanır. Hepatit hastalığının 7 türü var...

Lale Devri'ne son veren isyan (1730). İsyan, başındaki lideri Patrona Halil'den dolayı bu adla anılır. Patrona Halil ve 25-30 kadar arkadaşı 28 Eylül 1730 tarihinde Beyazıt Camii kapısı önünde toplana...

Asya'da yaşayan bir Türk topluluğu; bugün Kuzey Kafkasya'da yaşayan bir Türk boyunun adı. Nogaylar, 13. yüzyılın ortalarında Altınordu Devleti başkomutanlarından Nogay yönetiminde Türk ve Moğol kabile...

Bir tür yük ve yolcu gemisi. Uzak Doğu'da kullanılır. Teknenin ortasında bambudan örülmüş bir kümbet vardır. Burada yolcular oturur ya da geceler. Bu tür gemiler genellikle bir aile barındırabilir. Pi...

Ses çıkarma yeteneği kaybolmadığı hâlde istenilen sözü bulup söyleyememe hastalığı, söz yitimi. Beynin dumura uğraması yüzünden dil yetisinin bozulması ya da tümüyle yok olması biçiminde tanımlanır. K...

Radyasyon, parçacık vb.nin varlığını saptamaya yarayan araç ya da iletişimde, modüle edilmiş taşıyıcı dalgadan, ses vb. kaynaktaki bilgiyi ayırmaya yarayan devre ya da aygıt. Telsiz tekniğinde de kull...

Büyük bölümü Çin'in Sincan Özerk Bölgesi'nde (yaklaşık 8 milyon kişi), küçük bir bölümü (300 000 kişi kadar) de değişik Orta Asya Türk cumhuriyetlerinde yaşayan ve Türkçe konuşan bir halk. Eski Uyg...

(?, İstanbul-1847 İstanbul), divan şairi. Dönemin ünlü şairlerinden Keçecizade İzzet Molla'dan aldığı özel derslerle yetiştirildi. Yaşadığı dönemin edebiyat çevrelerince beğenilerek karşılanan lirik g...

Bakterilerden daha küçük, çoğalmak için başka bir hücreye girmek zorunda olan varlıklara verilen ad. Ancak elektron mikroskobuyla görülebilirler. Bilim dünyasında canlı olup olmadıkları hâlâ tartışılm...

Genellikle folklor ve halk edebiyatı ürünlerinin yer aldığı sırtı dar, eni geniş, uzunlamasına açılan yazma kitap türü. Biçimi nedeniyle halk arasında "sığırdili, dana dili cöngü" de denilir. Cönkler,...

Vücutta, besinlerin hücreler tarafından emilip çözüldüğü ve kimyasal dönüşüme uğratıldığı sistem. Ağız, mekanik ve kimyasal sindirimin başladığı yerdir ve kabaca; dişler, dudaklar, dil ve tükürük bezl...

Hidrojen flüorürün (HF) sulu çözeltisi. Saf hidroflüorik asit çok uçucu bir sıvıdır (kaynama noktası 19,4C). Kurşun ya da plastik kaplarda saklanır. Cama etki ettiğinden buzlu cam yapımında kullanılır...

Kraliçe arının beslenmesi için işçi arıların özel salgı bezlerince hazırlanan özel bir sıvıdır. Son derece besleyicidir. Gerek işçi, gerek kraliçe arılar aynı larvalar arasından çıkarlar. Büyük petek ...

Kirpikliler sınıfından bir hücreli hayvan (Paramecium). Elips şeklinde, yassı gövdeli olup tatlı sularda yaşar. Özellikle durgun ve kirli sularda çok bulunur. Bir tek hücreden ibaret olmasına karşın k...

Musa Peygamberin yaydığı Musevîlik dinine bağlı olma durumu, Musevîlik. Yahudilere, tarihin çeşitli dönemlerinde İbranî, İsrailliler, İsrail Oğulları adları da verilmiştir. Günümüzde yeryüzünde yaklaş...

Zigana Geçidi'nden ulaşımda zorluklar nedeniyle Zigana Dağlarından geçiş kolaylığı sağlamak üzere açılan tünel. Trabzon-Erzurum karayolu üzerinde, Trabzon'un 50 km. kadar güneyinde, yapımına 1975'te b...

İslâm devletlerinde Müslüman olmayanlardan alınan özel vergi. İki türlü olurdu. Birisi "haracı ruus" (kişilerden alınırdı ve "cizye" olarak adlandırılırdı), öteki "haracı arazi" (toprak vergisi) idi. ...