ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Periyodik cetvelin 0 grubunda yer alan radyoaktif soy gaz element. Radyum, aktinyum ya da toryumun radyoaktif bozunması sırasında oluşan kimi radyoaktif minerallerde bulunur. En uzun yarılanma sürel...

Orkestra eşliğinde söylenen solo şarkı. En çok opera ve oratoryo gibi dramatik türlerde kullanılmakla birlikte barok çağda oda ve kilise kantatlarında ve Heinrich Albert ile Mozart'ın yazdıkları aryal...

Halk öykülerinde giriş bölümü. Farsça dibace, Arapça mukaddime ya da methal karşılığı kullanılmıştır. Döşemeler genellikle gerçeküstü, olmayacak şeyleri komik bir üslupla anlatan küçük sergüzeştler bi...

Hırvatistan'ın Dalmaçya kıyılarında kent. Büyük bir kaya kütlesi üstüne kurulmuştur. Nüfusu 33.000. Büyük bir turizm merkezi olan kentte değişik üsluplardaki tarihî yapılar dikkati çeker. Eski adı Rog...

Hint-Avrupa dillerinin Eski Anadolu dalından bir dil. Hititçe, Anadolu'da devlet kuran Hititler'in dilidir. Hititler daha Kuşşar Krallığı çağından beri, çiviyazısını kullanmaktaydılar. Çiviyazısıyla y...

Bağdat'taki Abbasî yönetiminden bağımsız olarak kurulan ve 868-905 tarihleri arasında Mısır ve Suriye'ye egemen olan ilk yerel hanedanlık. Kurucusu Tolunoğlu Ahmet'tir. Oğuz Türkleri'nden olan Tolun, ...

Çek halk dansı. 19. yüzyılda yaygınlaştı, pek çok ülkede oynanmaya başlandı. Soyluların dansı hâline geldi. Çekçede "yarım adım" anlamına gelmektedir. Figürleri, 1830'da Anna Clezak adlı bir Çek kızı ...

Eş ayaklılar (Isopoda) takımından Armadillididae ve Armadillidae familyalarına ait karada yaşayan kabukluların ortak adı. Nemli yerlerde yaşarlar. 15 mm uzunluğunda, dokunulunca top biçimi alan, yemek...

Osmanlı döneminde, XVIII. yy'da ve XIX. yy başlarında Sivas, Çorum ve Amasya yöresine egemen olan âyan ailesi. Canik Sancağı'nı (Samsun, Ünye ve Niksar) merkez edinen ailenin ilk önemli kişisi Fatsalı...

Ölmüş veya kokmuş canlı varlıklarla ya da organik maddelerle beslenen bitki, mantar ya da mikroorganizmalara verilen ad. Biyolojik çevrimde çok önemli yerleri vardır. ...

Güney Amerika'nın en güney noktası olan Horn Burnu ile Güney Shetland Adası arasındaki geniş geçit. Drake Geçidi, Atlas ve Pasifik okyanuslarının güney kesimlerini birleştirir. Adını, 16. yüzyılın iki...

Orolidae familyasına ait Asya kıt'asına özgü yaklaşık 20 kuş türünün ortak adı. Boyları 20-25 cm'dir. Erkek bireyler siyah ve sarı ya da siyah ve turuncu renkte tüylere sahiptir. Dişilerse daha soluk ...

Hareketi ve hareket kanunlarını kuvvetle ilgi kurarak inceleyen mekaniğin bir dalı. Kinematik de mekaniğin bir dalıdır, fakat sadece hareketi inceler, kuvvetle münasebet kurmazdinamik Kuvvetleri; cis...

Duvarları taş ya da tuğlayla örülmüş, üstü kapak taşıyla örtülen mezar, arkeolojide taş ya da mermerden tek parça oyulmuş mezar. Lahitler, eskiçağlarda yakılan ölülerin küllerinin saklanması için kull...

Yer altında bulunan erimiş kızgın maddelerin, yeryüzüne çıktığı koni biçimindeki tepelere verilen ad. Yanardağ olarak da bilinir. Volkandan çıkan sıcak ve sıvı hâldeki maddelere lâv denir. Volkanlarda...

Bir organizmanın, yapı ve görev bakımından en küçük birimi. Hücreyi ilk defa 1665 yılında İngiliz bilim adamı Robert Hook, mantar dokusunda gözleyerek bulmuştur. "Boşluk" anlamına gelen "hücre" sözcüğ...

Horozibiğigillerden otsu bir süs bitkisi (Celosia). Tropikal ve ılıman iklimlerde yetişir. Kadife görünümünde, sarı ve kırmızı renkli çiçekleri horoz ibiğini andırır. Çiçek rengiyle birbirinden ayrıla...

M.Ö. ikinci bin yıl başlarından M.Ö. 1200′lere kadar Anadolu'da güçlü bir imparatorluk kuran bir ulus. Hititler M.Ö. ikinci binde Anadolu'nun önemli bir kısmında ve Kuzey Suriye'de 400 yıl boyun...

İslâm devletlerinde Müslüman olmayanlardan alınan özel vergi. İki türlü olurdu. Birisi "haracı ruus" (kişilerden alınırdı ve "cizye" olarak adlandırılırdı), öteki "haracı arazi" (toprak vergisi) idi. ...

Bitki ve hayvanların toprakta parçalanması sonucu meydana gelen karmaşık yapılı, siyah organik madde. Toprağın üst kısmında bulunur. Humus, kimyasal bakımdan başta karbon ve azot olmak üzere, demir, ...

Güneş Sistemi'nin en küçük ve Güneş'e en yakın gezegeni. Güneş'ten ortalama uzaklığı 57.850.000, çapı 4.870 km'dir. Kütlesi Dünya'nın kütlesinin 0,054'ü kadardır. Ortalama yoğunluğunun 5,2 gr/cm3. olu...

Cumhuriyetin ilânından sonra Türkiye'de eğitim sistemini yeniden düzenleyen yasa. 3 Mart 1924'te çıkarıldı; daha önce Şeriye ve Evkaf Vekâleti'ne bağlı olan eğitim kurumları bu yasayla Maarif Vekâleti...

Sölomluların birincil ağızlılar filunuma giren ve yumuşak bedenli hayvanları kapsayan bir dalı. Tür sayısı bakımından hayvanlar âleminin eklem bacaklılardan sonraki en zengin hayvan şubesidir. Yüz otu...

Yasaklama; haram etme anlamında bir sözcük. Daha çok, hac sırasında kutsal yerleri ziyaret etme anlamında kullanılır. Çünkü bu sırada insan, kendine birçok dünya nimetini yasak etmiştir. Hac sırasında...

(371 Treveri, bugün Trier ?-392 Viyana), Roma imparatoru. I. Valentinianus'un oğludur. Babasının ölümünden beş gün sonra, Aquincum'da (Budapeşte) lejyonerler tarafından imparator ilân edildi (375). O ...