ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Bir olayı ya da olguyu gerçek nedeni dışında güzel bir nedene bağlama sanatı. Nedim'in "Olmadı tenhaca bir işret çemende yâr ile / Üstüme göz dikti nergisler nigehbân oldu hep" beytinde sevgilisiyle y...

Karaciğerin irileşmesi ya da körelmesiyle beliren ölümcül bir hastalık. Bazı hepatit türü virüslerin yanında alkollü içki tüketiminin aşırı olması da bu hastalığın nedenleri arasındadır. Siroz, karaci...

Yüksek frekanslı elektrik akımının dokularda oluşturduğu ısıdan yararlanılarak uygulanan bir tedavi yöntemi. Burada kullanılan akım, saniyede 10-100 milyon frekanslı ve 30-3 m dalga boyludur. Akım ver...

Familyası: Şimşirgiller (Buxaceae). Türkiye'de yetiştiği yerler: Marmara ve Karadeniz. Mart-nisan aylarında küçük, sarımsı renkli çiçekler açan, kışın yapraklarını dökmeyen, 1-3 m yüksekliğinde, s...

Üstü deri kaplı, bakırdan, vurgulu bir çalgı. Küre biçimindedir ve davulu andırır. Batı orkestralarında önemli bir yeri olan timbal iki tokmakla çalınır....

Hint-Avrupa dil ailesinin İran dalından bir dil. Bugün Tacikistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin resmî dilidir. 1 milyondan fazla insan tarafından konuşulan Tacikçe, Yeni Farsçanın yerel ağızlara da...

Bir devletin, kendisi için tehlikeli bulduğu bir stratejik alanın, bir ülkenin ya da bir kentin dış dünyayla bağlantısını zor kullanarak kesmesi. Abluka denizden, karadan ya da havadan uygulanabilir. ...

Bir ülkedeki ekonomik yaşamın doğrudan devletin kontrolü altında olduğu sistem. Devletin, halkın temel ihtiyaç maddelerinin üretiminde ve temel hizmetlerin sürdürülmesinde doğrudan üretime katılmasıyl...

Tanzimat devri yazar, şâir ve devlet adamlarından. Esas ismi AbdülhamidZiyâüddîn'dir. 1825'te İstanbul'da doğdu. İlk ve orta öğreniminin bir bölümünü Süleymaniye'deki Edebiye Mektebi ile Beyazıt Rüşti...

Radyo dalgaları yayıcısı ya da alıcısı özel düzenek. Verici anten, alternatif akım biçimindeki elektrik enerjisini elektromanyetik dalgalar biçiminde yayan iletkenler bileşimidir. Yaydığı dalgaların d...

Toplamları ya da çarpımları sabit olan iki çokluk arasındaki orantı. Böyle çokluklara "ters orantılı" denir ve biri azalırken (ya da artarken) öbürü çoğalır (ya da azalır). Örneğin: x+y=12 ise, x ve y...

Sürüngenler (Reptilia) sınıfının, timsahlar (Crocodyla) takımındaki türlere verilen genel ad. Suda yaşayan kertenkele benzeri sürüngenlerdir. Boyları 1,5-10 m arasında değişir. Başları iridir. Ağız ve...

Eğlence, alay, şaka. Edebiyat terimi olarak bir konuyu alaylı, şakacı bir söyleyişle işleyen manzumelere denir. Bunların toplandığı kitaplar da hezliyyat adını alır. Hezelden "hezl-âmiz" (şaka ile kar...

Sağlık durumuyla aşırı ilgilenme, hastalık kuruntusu. İlginin sağlık konusunda yoğunlaşması ve ilâca aşırı eğilim; sürekli hastalık korkusu; organik neden olmadığı hâlde hep aynı hastalıktan yakınma g...

Üre ve formaldehit karışımının, heksametilen tetramin (ürotropin) katalizörlüğünde sulu ortamda kondensasyonuyla elde edilen bir termosetting plastiği. Reçine ergitilip kalıba döküldüğünde, moleküldek...

(12 Aralık 1927 - 3 Haziran 1990) Silikon Vadisi'nin Valisi olarak bilinen Robert Noyce 1968 yılında Intel'in kurulumunda yer aldı. Silikon Vadisine adını veren ve mikroçipin mucidi (Jack Kilby'yle b...

Eskiden söyleyeni bilinmeyen şiirlerin altına yazılan söz. Arapçada "bilmem" anlamındadır. La biçiminde kısaltılarak da kullanılmıştır...

Maddenin taşıdığı enerjinin fonksiyonu olarak ölçülen, öyle ki sıcaklık değişiminin, kullanılan ölçüm maddesinin sıcaklığından bağımsız olduğu sıcaklık. Mutlak sıcaklık da denir. Bu sıcaklık ölçeğinde...

Hint-Avrupa dil ailesinin Roman dalından bir dil. Portekiz'de Asor ve Madeira adalarında anadil olarak kullanılmaktadır. Sömürgecilik yoluyla Brezilya'da yaygınlaşan Portekizce, bugün Brezilya'nın da ...

Penguengillerden, Güney Kutbu'nda yaşayan, sırtı kara, göğsü ak, iyi yüzen, deniz hayvanlarıyla beslenen, kısa kanatlı deniz kuşu. Penguenler uçamazlar ve karada güçlükle hareket ederler; ancak yüzme ...

Eski bir Türk eğlencesi. Osmanlı devrinde, oyuncuları yazılı bir metine bağlı kalmadan, nüktelere ağırlık vererek, seyirciye bir öğüt veya ders vermek maksadıyla verilen temsil. Orta oyununun ismi...

Eskişehir'in yaklaşık 25 km. güneybatısında, Porsuk Çayı üzerinde baraj. 1966'da yapımına başlandı: 1972'de hizmete girdi. Göl alanı 23,4 km2 su toplama hacmi 431 milyon m3; sulama alanı 41.020 ha; yı...

Deri altdokusu içindeki terbezleri tarafından salgılanan ve derinin gözeneklerinden sızan, kendine özgü bir kokusu olan, yapışkan, renksiz, tuzlu sıvı. İnsan vücudunun bir günde çıkardığı ter, 700-900...

Divan şiirinde bir gazelin her beytinin üstüne üçer mısra eklenerek kurulan nazım biçimi. Bir gazelin muhammes hâline getirilmesi olarak da tanımlanabilir. Eklenen mısralar, eklendiği beytin birinci d...

Eski Yunan ve Roma'da tüm tanrılara adanan büyük tapınak. Sözcük, Yunanca "pan" (tüm) ve "theos" (tanrı) sözcüklerinden oluşturulmuştur. Günümüzde bazı uluslarda ulusal kahramanların gömüldüğü anıt me...