ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Bir tekerleğe geçirilerek sarsıntıyı önlemeye ve çekişi sağlamaya yarayan simit biçiminde kauçuk yastık. Motorlu taşıtlarda kullanılan lastiğin yanı sıra, genel olarak kauçuk ya da kauçuktan yapılmış ...

Simetri merkezi olmayan kimi kristallerde mekanik gerilmelerin elektriksel potansiyele yol açması. Bu etki, ısıtıldıklarında karşılıklı yüzleri zıt olarak yüklenen piroelektrik kristaller üzerine araş...

Yabancı bir yapıtı yer adlarından kişi adlarına varıncaya değin değiştirerek, kendi toplum yaşayışına ve ulusal özelliklerine uydurma, adaptasyon. Genellikle tiyatro oyunlarında bu yola başvurulur. Çe...

Kırım Savaşı'nın başlarında Osmanlı filosuyla Çarlık Rusyası filosu arasında yapılan ve Osmanlıların yenilgisiyle sonuçlanan deniz savaşı (30 Kasım 1853). Kasım 1853'te Karadeniz'e açılan ve daha çok ...

Lens culinaris. Kurutulmuş tohumlarından besin olarak yararlanılan çok eski bir tarım bitkisi. Mercimek bugün dünyanın birçok yerinde yaygın olarak yetiştirilmektedir. Mercimek, bedenin kas ve başka d...

Hat sanatını icra eden kimse. Hattatlar üç gruba ayrılırdı; birinci grubu oluşturanlar okullarda yazı dersi veren meşk hattatlarıydı. Yazma kitapları kopya eden ya da ısmarlama yazan hattatlar ikinci ...

Milyonlarca voltluk gerilimler oluşturabilen elektrostatik jeneratör. Esas olarak dikey hareket eden, kumaştan yapılmış ve yalıtılmış sonsuz bir kayıştan oluşur. Alttaki kasnakta kayışa sivri uçlar ar...

Periyodik cetvelin lantanitler serisinde yer alan radyoaktif element. Doğal izotopu yoktur. Ancak 1948'de, iyon değişimi kromatografisi yöntemiyle yalıtlanarak varlığı kanıtlanmıştır. Yarılanma süresi...

Kuzey Kutup Bölgesi çevresinde yer alan ve kozalaklı ağaçlardan oluşan orman kuşağı. Kuzey Amerika'da Alaska ve Kanada'nın kuzeyini, Eskidünya'da İskandinavya'nın, Rusya Ovası'nın kuzey kesimini ve Si...

Fransa'nın yakın tarihinde geniş çapta ün yapmış bir dava. Davada sanığın adı "Alfred Dreyfus" olduğundan bu adla anılır. Bir Yahudi olan yüzbaşı Dreyfus, 1894'te Fransa'nın askerî sırlarını Almanya'y...

Salmonelloz, insanda besin zehirlenmesinin, evcil hayvanlardaysa çeşitli hastalıkların etkeni olan bazı Salmonella türlerinin neden olduğu enfeksiyonların ortak adı. İnsanlarda başlıca bulaşma kaynakl...

Hemoglobinin yerini tutan bakırlı madde. Bazı yengeçlerin, örümceklerin ve yumuşakçaların kanında görülür. Hemoglobin gibi oksijen ve karbon dioksit nakline yarar. Yeşilimsi mavi renkte bir boya madde...

Üstü çeşitli biçimlerde kabarık olan duvar süsü. Çeşitli kabartma türleri vardır. Cam, taş, kumaş ya da tuval üzerine kabartmalar yapılabilir. Kabartmacılık, çok eskilere dek uzanan bir sanattır; eski...

Sıcak denizlerde koloni hâlinde yaşayan kalkerli polip birikintisi (Miliepora). Kolonilerin görünüşleri çok değişiktir. Yüzeyinde iki çeşit delik vardır. Yüzeyi kalbur gibi göz göz olanlarda besleyici...

Bir yüzü ülger denilen pek kısa, ince, sık tüylerle kaplı, parlak ve yumuşak kumaş. Yün, pamuk, ipek ya da naylondan, atkı ve çözgü ipliğiyle dokunur. İlk çağlarda Doğu'dan Batı'ya götürülen en değerl...

Açıktohumlulardan, kışın yaprak dökmeyen bir ağaç (Juniperus). Ilıman ve soğuk bölgelerde yetişir. Yuvarlak, kara yemişleri ilâç olarak, ayrıca likör ve cin yapımında kullanılır. Katranından, kerestes...

Periyodik cetvelin aktinitler serisinde yer alan element. Uranyum ötesi elementlerin en önemlisidir. Nükleer reaktörlerde ve atom bombasında yakıt olarak kullanılır. Kimyasal bakımdan uranyuma benzer....

Kurtuluş Savaşı sırasında kurulan ve Kurtuluş Savaşı'na karşı olan bir cemiyet. Cemiyet, Şubat 1919'da İstanbul'da kuruldu. Kurucularının fikrine göre Osmanlı Devleti'nin Mondros Mütarekesi ile içine ...

Yunan mitolojisinde savaş tanrısı. Zeus ve Hera'nın oğlu olan Ares'e, Romalılar Mars adını vermişlerdir. Ares, savunma savaşını simgeleyen Tanrıça Athena'nın tersine, saldırgan savaşı simgelerdi. Her ...

İslâm dininin kurucusu Hz. Muhammet'in yönetiminde, Müslümanların Taif kentine karşı yaptıkları sefer (630). Taifliler uzun süre Mekke tüccarlarıyla zaman zaman işbirliği, zaman zaman rekabet içinde y...

Afrika'da göl. Doğu Afrika'da Tanganyika ile Malavi Mozambiki'ni ayıran büyük bir göldür. Yüzölçümü 26.000 km2, 580 km. boyunca uzanan büyük bir tektonik çukuru doldurmuştur. Bu uzunluğuna göre genişl...

Periyodik cetvelin lantanidler grubunda yer alan bir element. Sarı ve turuncu renkte bileşikler verir. Önemli bir kullanımı yoktur....

Ergime noktası 350-360,4°C olan, beyaz, nemçeker katı (KOH). Suda çözünerek alkali bir çözelti oluşturur. Arapsabunu yapımında ve kimya sanayiinde çok sayıda ürün elde edilmesinde kullanılır. Suda ve ...

Rüzgâr gücünden yararlanarak geniş bir düzey oluşturacak biçimde yan yana dikilen ve teknenin direğine uygun bir biçimde takılarak onu hareket ettiren kumaş ya da şeritlerin tümüne verilen ad. Gerilmi...

Bir edebiyat yapıtında anlatılan olayın gelişip karmaşıklaştığı merkez bölüm. Genellikle bir tiyatro terimi olarak kullanılır ve oyunda serimden sonra olayın ilk karmaşıklaştığı yer biçiminde tanımlan...