ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Türk lehçelerinden biri. Türkçenin Kıpçak dalından bir lehçe olan Nogayca, Nogaylar tarafından konuşulmaktadır. Ak Nogay, Asıl Nogay, Kara Nogay diye 3 şivesi vardır. Nogaycada 1938'den beri Kiril alf...

Uygur Türklerince kullanılan Türk dili; Eski Türkçenin ikinci dönemi. Uygur Türkleri 745 yılında Göktürklerin egemenliğine son vererek Ötüken'i ellerine geçirmişler, 9. yüzyılda da Tarım havzasına yer...

Bir mekanizma tarafından döndürülen şaftın devrini küçültmek veya büyütmek için kullanılan dişli tertibâtı. Dişli kutusu adı da verilen redüktör, devri sâbit elektrik motoru, benzinli motor, dizel mot...

Kazanılmış Bağışıklık Yetersizliği Sendromu adlı öldürücü hastalığın kısa adı. İnsanlarda hastalıklara karşı koruma sağlayan bağışıklık sisteminin, bir grup virüs (HIV) tarafından işlevsiz hâle getiri...

Karşılıklı konuşma; oyun, roman, öykü gibi edebiyat türlerinde iki ya da daha çok kişi arasındaki konuşma; karşılıklı konuşma biçiminde yazılmış yapıt. Eski Yunan'da özellikle son anlamıyla kullanılmı...

Köpekgillerden, Avustralya'da yaşayan yırtıcı bir memeli (Canis dingo). Kıllı ve sarkık olan kuyruğu dışında, gövdesinin uzunluğu 80 cm kadardır. Sivri burunludur; ses çıkarır, ancak havlayamaz. Postu...

Kanın pıhtılaşmasında önemli rol oynayan iki madde. Kanda çözünmüş olarak bulunan fibrinojen, pıhtılaşma sırasında, trombin enzimi etkisiyle katı, polimer yapılı, çözünmez bir protein olan ve ağ şekli...

Müzikte bir parçanın yavaş ve ağır çalınacağını belirten İtalyanca terim. Sözcük, böyle çalınan ağır ve yavaş besteler için de kullanılır. ...

Harita üzerindeki bir uzunluğun, yeryüzünde temsil ettiği gerçek uzunluğa oranı. Ölçek, harita üzerinde ya oran olarak (1:100.000, 1:20.000 gibi) ya da bir uzunluk birimi cinsinden derecelenmiş çizgi ...

Çanakkale Cephesi, I. Dünya Savaşı'ndaki gelişmelerde çok önemli rol oynayan cephelerden biridir. İtilâf devletleri, Boğazlar'ı ve İstanbul'u alarak Osmanlı Devleti'ni savaş dışı bırakmak istiyorlardı...

Çift çenekliler sınıfından zeytingiller (Oleceae) ailesine ait, bodur bir süs ve bahçe ağacı. Ağacının boyu en fazla 5-6 m olan adî leylâk (S. sulgaris) Avrupa'nın doğusuyla Asya'nın ılıman kesimlerin...

Kırım'ın kuzeydoğusunda, kuzeyde Ukrayna, doğuda Rostov ve Krasnodar bölgeleri arasında kalan iç deniz. Kerç Boğazı ile Karadeniz'e bağlanır. Kuzeydoğusunda Taganrog Körfezi'ne Don Irmağı karışır. Alç...

Okyanusların bazı kesimlerinde görülen, alanı küçük, ancak derinliği 10.000 metre dolaylarında bulunan derin dip. Güneş ışığının erişemediği kısım olarak bilinen abislerin taranması, birçok araştırmac...

Alyuvarların, su emerek şişmeleri sonucunda bozulması, hemoglobinin eriyerek hücre zarından dışarı çıkması olayı; hematoliz. Kanda ozmoz basıncı azaldığında görülür. Örneğin damara damıtık su şırınga ...

Antillerde ve Atlas Okyanusu'nun batısında esen, büyük tropik siklonlara verilen genel ad....

Halk öykülerinde giriş bölümü. Farsça dibace, Arapça mukaddime ya da methal karşılığı kullanılmıştır. Döşemeler genellikle gerçeküstü, olmayacak şeyleri komik bir üslupla anlatan küçük sergüzeştler bi...

Ağaçsivri farelerini, maymunları ve insanı içeren memeli takımı. Primates takımının iki alt takımı olan Prosimii ağaçsivri farelerini ve maki galago, lori gibi ilkel maymun türlerini; diğer alt takım ...

Avrupa'nın en uzun ırmağı. Moskova'nın kuzeybatısındaki Valday Tepelerinden doğan Volga Irmağı genellikle güneydoğudan akarak sularını Hazar Denizi'ne boşaltır. Oka ve Kama ırmaklarıyla birleşme nokta...

Uzayda kendisinden daha büyük bir şeyin çevresinde dönen doğal ya da yapay gök cismine verilen ad. Gezegenlerin çevresinde dönen aylar doğal uydudur. Dünya'nın tek uydusu, Mars'ın Fobos ve Deimos adlı...

Büyük bir hızla yükselen ve yeryüzünden toz, kum, su hatta sularla birlikte balık ve kurbağa gibi hayvanları kaldırabilen sarmal hava hareketi. Büyük çaplı olan hortumlara tornado adı verilir. Genell...

Etilenin çeşitli yöntemlerle polimerleştirilmesinden elde edilen, dayanıklı, parlak, birçok kimyasal madde etkisiyle bozulmayan saydam katı. İstenilen özelliklere göre bir katalizör kullanılarak, yüks...

Periyodik cetvelin lantanitler serisinde yer alan radyoaktif element. Doğal izotopu yoktur. Ancak 1948'de, iyon değişimi kromatografisi yöntemiyle yalıtlanarak varlığı kanıtlanmıştır. Yarılanma süresi...

Yarı geçirgen bir zar arasından, çözünmüş küçük molekül ve iyonların çözücü içine yayılmasıyla kolloidal çözeltilerin arıtılması. Normal süzgeç kâğıtları (delik çapı 10-3-10-4 cm) kendilerinden 100 ka...

Fıstık çamının (Pinus pinea) kozalak biçimindeki meyvesinden çıkarılan sert kabuklu, yağlı ve nişastalı tohum. Lezzet vermesi için dolmalara, tatlılara, pilav ve şekerlemelere konur. ...

Birim artı yükü, birim artı kutbu ya da birim kütleyi, sonsuzdan (yani söz konusu alandan etkilenmeyecek kadar uzaktan) sırasıyla elektrik, manyetik ve gravitasyonel (çekim) alan içinde bir noktaya ge...