ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

İrlanda'nın en büyük akarsuyu. Kuzey İrlanda'da doğar, güneye akarak birtakım göllerden geçer. Limenick'te batıya dönerek, uzun ve derin bir haliçle Atlas Okyanusu'na dökülür. Uzunluğu 360 km.dir. ...

Yunan mitolojisinde tanrıların babası olan tanrı. Yunancada adı gökyüzü ve cennet anlamlarına gelen Uranos, Gea'nın (yeryüzü) kocasıydı. Gea ondan erkek ve dişi titanları, kiplopları ve hekatonkhirler...

Akışkanları yükseltmekte, basmakta ya da sıkıştırmakta kullanılan aygıt. İlk pompalar, İranlılar ve Romalıların yükseğe su çıkarmakta kullandıkları su çarklarıdır. Daha sonra Archimedes tarafından gel...

Lağım adı verilen tüneller açarak patlayıcı madde yerleştiren ve bunu patlatarak kale duvarlarını yıkan askerlere verilen ad. Osmanlı askerî örgütlenmesinde, Kapıkulu ocaklarına bağlı bir lağımcı ocağ...

Eskiden söyleyeni bilinmeyen şiirlerin altına yazılan söz. Arapçada "bilmem" anlamındadır. La biçiminde kısaltılarak da kullanılmıştır...

Muhammet Peygamber'in, İslâm ulularından Veysel Karani'ye armağan ettiği söylenen hırka. İstanbul'da Karagümrük Hırkai Şerif Camii'nde özel bir sandıkta saklanır. Ramazan'ın ikinci yarısında halka açı...

Âli Paşa'nın sadrazamlığı sırasında Abdülmecit'in yayımladığı ünlü ferman (28 Şubat 1856). 1839 Gülhane Hattıhümayunu (Tanzimat Fermanı) ile girişilen ıslahata ek birtakım ıslahat (iyileştirme) önleml...

(İ.S. 245 Split-313 Split), Roma imparatoru. İmparator Numerianus'u öldüren hassa alayı kumandanı Flavius Aper'i öldürerek imparator oldu (İ.S. 284). Bir yıl sonra Numerianus'un kardeşi Carinus'u da y...

Termik elektrik santrallerinde, sanayinin çeşitli kollarında, taşıtlarda ve ısınma amacıyla evlerde petrol ürünleri ve kömür gibi fosil yakıtlar kullanılır. Bunlar yandığı zaman ortaya kükürtlü ve azo...

Meksika'da kent.Orta Meksika'da, Guanajuato Bölgesi'ndedir. Zengin bir maden ve tarım bölgesinin başlıca ticaret ve sanayi merkezidir (dokuma ve çimento sanayileri önde gelir). Nüfusu 875.453 (1993)....

Prunus persica. Gülgillerden, ılıman bölgelerde yetişen, pembe çiçekli bir ağaç. Anayurdu Çin'dir. Çin'den Batı Asya'ya, oradan da Avrupa'ya geçmiştir. Avrupa'ya İran'dan İspanyollar tarafından getirt...

On dokuzuncu yüzyılın sonlarında Fransa'da ortaya çıkmış ve 20. yüzyıl edebiyatını önemli ölçüde etkilemiştir. Bireyin duygusal yaşantısını, dolaysız bir anlatım yerine, simgelerle yüklü ve örtük bir ...

Canlı dokuların X ışınlarına ve radyoaktif cisimlerin etkisine karşı gösterdiği duyarlık. Bu, alınan ışınların yoğunluğuna, niteliğine yani dalga uzunluğuna bağlıdır. Dokulara ve dokuların fizyolojik ...

Bir mekanizma tarafından döndürülen şaftın devrini küçültmek veya büyütmek için kullanılan dişli tertibâtı. Dişli kutusu adı da verilen redüktör, devri sâbit elektrik motoru, benzinli motor, dizel mot...

Benzinli motorlarda genellikle soğuk havalarda ilk çalıştırmada kullanılan, karbüratör hava girişini tıkayarak silindirlere az hava, çok benzin, yani zengin bir karışım girmesini sağlayan kelebek. Mot...

Platon'un diyaloğu (İ.Ö. 380 ?). Protagoras diyaloğunda olduğu gibi burada da, erdemin öğretilip öğretilemeyeceği konusu ele alınır. Platon'un olgunluk döneminin ilk diyaloglarından biridir. Bu yapıtt...

Bir sorun üzerinde, yurttaşların "evet" ya da "hayır" biçiminde iradelerini belirtmeleri amacıyla yapılan oylama. Temsilî demokrasiye karşı, doğrudan demokrasiyi destekleyenlerin savundukları bir yönt...

Mehterhane takımında yer alan bir tür küçük davul. Birbirine bağlı, as biçiminde iki davulcuktan oluşan nakkare, dizde ve yere konularak elle ya da iki küçük değnekle çalınır. Batı'da aynı adla tan...

Kabartma şekiller üzerine yapılan baskı tekniği. Bu teknikle metin ve resimler basılabilir. Metinler el ya da makine dizgisiyle, resimler de fotogravür yöntemiyle elde edilir. Dizgi ve fotogravürden e...

(1898 İzmir - 1975 İstanbul), Atatürk'ün eşi. İzmir'in tanınmış alilelerinden Uşakizade Muammer Bey'in kızıdır. Liseyi bitirdikten sonra Paris ve Londra'da hukuk öğrenimi gördü (1919-1920). 1921 yılın...

Su kütleleri içerisinde hareket yeteneği sınırlı olan canlılara verilen ad. Bu canlıların hareketleri; dalga, akıntı ve diğer su hareketlerine bağlıdır. Bitkisel ve hayvansal kökenli olabilirler. Bitk...

on sekizinci yüzyıl Osmanlı tıb âlimlerinden. 1724 (H.1137) senesinde İstanbul'da doğdu, 1801 (H.1216) senesinde vefât etti. Zamânın usûllerine göre tahsîlini tamamlayan Gevrekzâde Hâfız Hasan Efe...

İçel ilinde ırmak. Toroslar'dan çıkar, Tarsus'tan geçer ve Seyhan ağzı yakınında Akdeniz'e dökülür. Küçük, fakat suları bol bir ırmak olan Tarsus Çayı, kentin birkaç km. kuzeyindeki çavlanıyla tanınır...

Orta Asya'da Doğu Türkistan'ın kuzeyindeki yüksek sıradağlar. Türkçede Tanrı Dağları olarak adlandırılırlar. Hazar çöküntüsünden itibaren doğuya doğru (67° -103° doğu boylamları) 3.000 km. boyunca uza...

Orta Çağ'da Sinop'ta kurulan Türk beyliği (1277-1322). Beyliğe ismini veren, Anadolu Selçuklu Devleti Veziri Süleyman Pervane'dir. Sinop, Süleyman Pervane'nin dirliğiydi. 1277'de Pervane'nin torunları...