ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

1877-1878 Osmanlı-Rus savaşları sırasında (Doksanüç Harbi) Plevne kenti merkez olmak üzere Osmanlı kuvvetleriyle Çarlık Rusyası kuvvetleri arasında meydana gelen savaşlar (8 Temmuz 1877-10 Aralık 1877...

Sıcaklıkları farklı iki cisim arasında, birinden ötekine, termodinamiğin yasaları uyarınca geçen enerji biçimi (simgesi Q). Davy ve Rumford; 1798'de, mekaniğin ısıya dönüştürülebildiğini göstererek da...

Türk lehçelerinden biri. Kuzeydoğu Bulgaristan, Romanya, Moldova ve Ukrayna'da yaşayan Gagavuzlar tarafından konuşulmaktadır. Gagavuzca, bugünkü Türk lehçelerinin güneybatı grubu ya da Oğuz grubu için...

Yüksek enerjili parçacık demeti elde etmeye yarayan hızlandırıcı. Siklotron bir daireyi tamamlayacak ve aralarında bir boşluk kalacak biçimde yetiştirilmiş, D harfi biçiminde iki iletkenden oluşur. Or...

Molekülünde, - C=O grubunu taşıyan bileşikler. Aldehitin sözcük anlamı, hidroksil kökündeki hidrojeni alınmış alkol demektir. Aldehitler, türedikleri alkanların sonuna -al eki getirilerek adlandırılır...

Biri dikey, diğeri yatay konulmuş iki tahtadan kurulan haç biçiminde darağacı. Romalılar döneminde ölüm cezasına çarptırılan suçlular çarmıha gerilerek idam edilirlerdi. Suçlu, çarmıhın dik direğin...

Kuşlar sınıfının, deve kuşları (Struthioniformes) takımındaki türlere verilen genel ad. Yaşayan en büyük kuş türü olan deve kuşu 100-150 kg ağırlığa kadar ulaşabilir. Deve kuşu uçma yeteneğine sahip o...

Bir ülkenin siyasetini belirleyen ve bu siyasete göre devlete yön veren kurul. Diğer adı bakanlar kurulu olan hükûmet, devletin yürütme görevini elinde bulundurur. Dünya üzerinde askerî hükûmet, demok...

İkincil cinsiyet özelliklerinin gelişimi ve üreme organlarının olgunlaşmasıyla ilgili dişi cinsiyet hormonları. En önemlileri östradiol (C18H24O2), östron (C18H22 O2) ve östrioldur (C18H24O3). Östroje...

Eski Yunanistan'da aynı adı taşıyan şehirde, Tanrı Apollon adına yapılan tapınak. Apollon aynı zamanda bir kehanet tanrısı kabul edildiğinden, bu tapınak Yunanistan'da en büyük kehanet ocaklarından bi...

Bileşikgillerden bir bitki, devekulağı (Arctium tomentosum). Geniş yapraklı, morumsu çiçekler açar. İlâç sanayiinde kullanılır, ayrıca kökü bazı deri hastalıklarına ve romatizmaya iyi gelen bir halk i...

Kadınlarda doğurganlık döneminde, genellikle 28 gün (4 hafta) arayla görülen rahimden kan gelmesi olayı. Âdet hâli, ortalama dört gün sürer ve bu süre içinde rahim iç katı, dölyoluna atılır. Bir kadın...

Yunanistan'da kent. Tesalya'da, Nomos ilinin merkezidir. Aynı adı taşıyan ovanın ortasında kurulmuştur. Tütün, şeker, dokuma endüstrileri vardır, tarım ürünleri pazarıdır. Nüfusu kent merkezi 113.426....

Osmanlılar döneminde belirli konular hakkında yıllık olarak çıkarılan dergi ya da kitaba verilen ad; yıllık. Salnameler tarihî kaynak olarak büyük önem taşır. Devlet ya da özel kuruluşlar tarafından y...

Mîdede toplanan hava veya gazı sesli olarak ağızdan çıkarma. Yemek yeme esnâsında normal olarak az miktarda hava yutulur. Birçok kimseler bu havayı kolayca ve sessizce dışarı atabilirler. Şâyet yutula...

Sabaha doğru, tan yerinin önce nokta ve sonra da ince bir iplik gibi ağarması ile başlayan vakit. Fecrin doğuş ânı, nehâr-ı şer'î (yâni İslâm dîninin gündüz kabul ettiği zaman) ile, imsâk vaktinin (or...

Naneruhunda bulunan, kimyasal bakımdan bir alkol olan aliçiklik bileşik (3-hidroksi-p-mentan, C10 H19OH). Normal şartlarda yakıcı nane kokusunda, beyaz kristal yapılı bir katıdır. Kimi ilâçlarda, kozm...

Eski Roma'da imparatorlara verilen ad. Kutsal bir nitelik taşıyan augustus adı ilk kez İ.Ö. 16 yılında, Octavianus'a verildi. İmparatora bu adın verilmesiyle birlikte, Roma'da bir tür monarşi kuruluyo...

Belli bir basınçta (genellikle 1 atmosfer) bir maddenin sıvı ve katı evrelerinin bir arada dengede bulunabildikleri sıcaklık derecesi. Tanım gereği, donma noktası, aynı zamanda ergime noktasıdır. Bu n...

Fransızca konuşan Belçikalılar. Kelt kökenlidirler. Flamanlar ile sürekli çatışma hâlindedirler. Flamanlar sayıca Valonlardan daha fazladır. 1963'te kurulan Valon bölgeleri, hükümet ve eğitim sistemle...

Resmî adı Hırvatistan Cumhuriyeti'dir. Başkenti Zagreb olan ülkenin nüfusu 4 681 015 kişi (2000), yüz ölçümü ise 56 540 km2dir. Yönetim biçimi cumhuriyet olan ülkenin para birimi dinardır. Nüfusun %89...

Sikke ve madalyaların tarihi ve tanımıyla uğraşan bilim dalı. Türlü yollardan ele geçen maden para ve madalya/madalyonların tarihinin, maden yapısının ve üstündeki yazı ya da resimlerin bilinmesi, eko...

Kimi yazarların gerçek adları dışında imza olarak kullandıkları ad. Divan edebiyatındaki mahlasla karıştırılmamalıdır. Takma ad belirli bir amaçla, özellikle gerçek adı gizlemek için kullanılır. Peyam...

Bileşikgillerden, yabani olarak yetişen ya da bahçelerde yetiştirilen bitki; güneğik (Cnicorium endivia). Yaprakları dar uzun, kıvırcık ya da parçalı olan çeşitleri vardır. Geniş kömeçler hâlindeki bi...

1960'lardan sonra ABD'de, toplumsal düzene ve daha sonra Vietnam Savaşı'na gençliğin tepkisi olarak ortaya çıkan hareket ve yaşayış biçimini benimseyenlerden her biri. Genel olarak toplum düzeninin ka...