ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

At üretilen çiftlik. Önceleri serbestçe üremeye bırakılan at sürüleri, at yetiştirilen alan ve otlaklar için kullanılan bu sözcük sonraları, yavru yetiştirmek üzere bir araya getirilmiş aygır ve kısra...

Eskiden îdam mahkûmlarının başlarını gövdelerinden ayırmak için kullanılan âlet. İlk defâ 12. yüzyılda İskoçya'da ve 13. yüzyılda İtalya'da kullanılmıştır. Giyotin adı, âletin kullanılması için Frans...

Âşık edebiyatında, divan şiiri etkisiyle ortaya çıkan nazım ölçüsü. Divan edebiyatında kullanılan müstezat terimine karşılıktır. Aruz ölçüsünün "fâilâtün / fâilâtün / fâilatün / fâilün" kalıbına ek di...

Vücutta, besinlerin hücreler tarafından emilip çözüldüğü ve kimyasal dönüşüme uğratıldığı süreç. Canlılar enerji gereksinimlerini karşılamak için beslenmek zorundadır. Ancak büyük besin molekülleri hü...

Sıracagillerden, bir ya da çok yıllık otsu bitki cinsi (Verbascum). Sık tüylü, yaprakları bitkinin tabanında rozet biçiminde toplanmış ve çiçekleri salkım biçimindedir. Türkiye'de iki yüz kadar türü b...

Çekme mukavemeti yüksek, ısıya ve ozona doğal kauçuktan daha dayanıklı olan sentetik kauçuktur. ...

Sinir sistemini inceleyen ve tedavisiyle uğraşan tıp dalı, sinir bilimi. ...

Osmanlı Devleti'nde merkezi idarede önemli politik, yönetimsel, askerî, dinî ve ekonomik işlerin ve şikâyetlerin görüşülüp karara bağlandığı organ. Diğer İslâm devletlerindeki divanlardan ayrı olarak,...

Burdur-Antalya karayolu üzerinde ve Antalya'nın 30 km kadar kuzeyinde, 950 m yükseklikte boğaz. ...

19. yüzyıl sonlarında Fransa'da Parnasçıların katı tutumlarına karşılık simgeciliğin incelik ve duyarlıklarını benimseyen sanatçılara verilen ad. Baudelaire'den başlayarak Mallarmé, Verlaine gibi semb...

Türkiye'de yetiştiği yerler: Hemen hemen her yerde. Mayıs-ağustos ayları arasında, kırmızı renkli çiçekler açan, 20-30 cm boyunda bir veya bâzan çok senelik otsu ve beyaz sütlü bir bitki. Buğday t...

on sekizinci yüzyıl Osmanlı tıb âlimlerinden. 1724 (H.1137) senesinde İstanbul'da doğdu, 1801 (H.1216) senesinde vefât etti. Zamânın usûllerine göre tahsîlini tamamlayan Gevrekzâde Hâfız Hasan Efe...

Târihçi yazar. 10 Aralık 1890'da Başkırdistan'ın Sterlitamak şehrinde doğdu. İlk tahsiline Ötek Medresesinde başladı. Gayri Rus Muallim Mektebi ve Kazan Üniversitesinde tahsil hayâtına devam etti. ...

Elektrik enerjisinin ses enerjisine dönüştürüldüğü aygıt. Radyo, teyp gibi araçlarla alıcı ya da ses oluşturucu devrenin son elemanıdır. Mikrofonun yaptığı işin tersini yapar. Ancak çok geniş bir alan...

18. yüzyılda İngiltere ve Fransa'da gelişen, insanın akılcı düşünme yetisiyle kendisi için en yararlı olanı seçip tüm toplumu doğal bir denge durumuna getirebileceğini varsayarak; devletin ekonomik ya...

Çekirdek ve sitoplâzmadan oluşan, saydam ve canlı hücrenin metabolizma olaylarının oluştuğu yer. Protoplâzma terimi ilk kez 1835′te canlılarda tüm yaşam süreçlerinden sorumlu olan temel madde a...

Âli Paşa'nın sadrazamlığı sırasında Abdülmecit'in yayımladığı ünlü ferman (28 Şubat 1856). 1839 Gülhane Hattıhümayunu (Tanzimat Fermanı) ile girişilen ıslahata ek birtakım ıslahat (iyileştirme) önleml...

ŞÜKRÜ PAŞA (Mehmed); Osmanlı Devletinin son yıllarında yetişmiş, Balkan Harbi sırasında Edirne'yi kahramanca müdâfaa etmiş kumandan. Adı Mehmed Şükrü olup, Erzurumlu Ayabakan âilesinden Kolağası Mu...

Periyodik cetvelin 7 A grubunda yer alan radyoaktif element. Doğada çok küçük miktarlarda bulunur. Bizmutun alfa parçacıklarıyla bombardımanından elde edilmiştir. En kararlı izotopunun (At-210) yarıla...

Humbara denilen, demirden ya da tunçtan yapılan, içi patlayıcı maddelerle dolu, büyükleri topla, küçükleri elle atılan silâhı kullanan ve bu silâhı yapan askerlerin bağlı olduğu ocak. Yapımcılarının o...

Divan şiirinde gazel uzunluğundaki bendlerle kurulmuş nazım biçimleri. Biçim özellikleri şunlardır: Terkibi bendde, her bend iki parçadan birleşiktir: Vasıta ve terkibhane. Vasıta, bendlerin son beyit...

Osmanlı İmparatorluğu'nda padişahların yazılı emri. Ferman sözcüğü Farsçada emir, buyruk anlamına gelir. Fermanların başında padişahların tuğraları bulunurdu....

Dramaturgiyle uğraşan tiyatro uzmanı. Dramaturg, genellikle repertuarın hazırlanması, oyun seçimi ve oyun metninin edebî denetlenmesinde çalışır; yönetmene ve tiyatro yönetimine danışmanlık eder. Düny...

Tanzimat devri yazar, şâir ve devlet adamlarından. Esas ismi AbdülhamidZiyâüddîn'dir. 1825'te İstanbul'da doğdu. İlk ve orta öğreniminin bir bölümünü Süleymaniye'deki Edebiye Mektebi ile Beyazıt Rüşti...

Halife Ali ile Şam Valisi Muaviye'nin kuvvetleri arasında yapılan savaş (26 Temmuz 657). Halife Osman'ın öldürülmesinden sonra Ali halife seçildi. Ancak Şam Valisi Muaviye kendisi halife olmak istediğ...