ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Kabakulak tükürük bezlerinin iltihaplanmasına ve büyümesine yol açan bulaşıcı bir hastalık. Virütik olan bu hastalığa en çok 5-10 yaş arasında rastlanır. Hastalığın ortalama 17 günlük bir kuluçka döne...

Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasından sonra kurulan düzenli orduya verilen ad (1826). Önce bir serasker komutasında "tertip" adı verilen sekiz alay kuruldu. Her tertibe kumandan olarak bir binbaşı atand...

Kabukluların onayaklılar takımından bir yengeç (Cancer pagurus). Avrupa denizlerinde çok bulunur. Eti yenir. Boyu 9-12 cm. kadardır. Kabuğunun ön tarafında küt dişler vardır. Kıskaçları çok güçlüdür. ...

Yakutistan'da büyük ırmak. Aynı adı taşıyan dağlardan doğar. Yakutsk yakınında Lena'ya karışır. 2.400 km. uzunluğundadır....

Bitkileri hastalık ve haşerelerden korumak için yapılan çalışmalar. Bitkiler, diğer canlılara göre sâbit oluşları ve atmosfere açık yüzeylerinin daha fazlalığı sebebiyle hastalık ve zararlı böcek tesi...

Martinik Adası'nın kuzeyinde yanardağ. Yüksekliği 1.398 m. olan yanardağ, 1902 yılındaki püskürmesi sırasında savurduğu kızgın bulutlarla Saint Pierre kentini hemen bütünüyle yok etmiş, 30.000 kadar i...

Osmanlı Devleti'nde harem dairelerinde hizmet gören hadımağalarının beyaz ırktan olanlarına verilen ad. Görevleri, Topkapı Sarayı'nın Babüssaade denen, içeriye doğru üçüncü kapısını beklemekti. Bundan...

Işık dalgasının enine titreşimlerinin yönü ve özelliklerinin belli kayıtlamalara uğraması, polarizasyon. Normal olarak ışık polarılmış değildir. Belli bir yönde ilerlerken, buna dik bir doğrultuda ve ...

Çeperlerindeki dişlerin birbirine kenetlenmesiyle bir mildeki dönme hareketini bir başka mile aktaran dairesel makine elemanları. Birlikte çalışan dişli çarklar karşıt yönde dönerler. Diş sayılarının ...

Bileşikgiller familyasından tek yıllık bir bitki türü (Helianthus annuus). Günebakan, gündöndü ve günçiçeği olarak da bilinir. Boyları bir metreden dört metreye kadar değişir. İnce uzun gövdesinin tep...

Osmanlı İmparatorluğu'nun askerî örgütünde timar adıyla aldıkları araziye karşılık, savaş zamanlarında kendi hayvanlarını ve kanunen götürmeye zorunlu oldukları cebelüleri (silâhlı askerler) ile birli...

Ballıbabagiller familyasındandır. Şifalı etkileriyle çok yakından tanıdığımız adaçayı bitkisinin yakın akrabası olup anayurdu Brezilya'dır. 1800'lü yılların başlarında İngiltere'ye getirilmiş ve orada...

Eskiden söyleyeni bilinmeyen şiirlerin altına yazılan söz. Arapçada "bilmem" anlamındadır. La biçiminde kısaltılarak da kullanılmıştır. ...

Bileşikgillerden, güzel, parlak sarı çiçekli, yıllık otsu bitki. (Calendula arvensis). Bahçelerde değişik türleri yetiştirilir. Uzun süre çiçek açması nedeniyle beğenilir. Çiçekleri, boyama özelliğind...

Malatya iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kasaba. Erzurum-İskenderun karayoluna çok yakın olan ilçe merkezinden, Malatya-Fevzipaşa-Adana demiryolu geçer. Ekonomisi meyvecilik, baklagiller ve...

Yeni bir ortama geçen canlının, yaşamını sürdürmek için, kalıtsal olmayan morfolojik ve fizyolojik değişiklikler kazanması, adaptasyon. Uyum, yaşam koşulları değişikliğe uğrayan bir canlının yaşamını ...

Peygamberimizin nesebinden olup, ilim, takvâ, ahlâk, şecâat, soy bakımından zamânındaki insanların en üstünlerinden olan, yüksek şahsiyet sâhibi oniki mübârek zât. Herbiri büyük âlim ve velî olan onik...

Üç ya da daha çok monosakkaritin kondensasyon ürünü. Doğal karbonhidratların geniş bir bölümü polisakkaritlerden oluşur. Selüloz ve nişasta başlıca polisakkaritlerdendir....

Tarıma ve zanaatlara dayalı bir ekonomiden, sanayinin ve makine üretiminin egemen olduğu bir ekonomiye geçiş sürecine verilen ad. 18. yüzyılda İngiltere'de başlamıştır. Endüstri Devrimi de denir. E...

Minerallerin tanınmasına yarayan fiziksel bir özellik. Kimi mineraller bileşimlerinde bulunan moleküllerin meydana getirdiği yapıya göre, yüzey boyunca ya da kristal yüzlerine paralel olarak yarılırla...

Yüksek yapılı bitkilerde dal, yaprak ve çiçekleri taşıyan bitki bölümü. Genellikle toprak üstünde bulunur. İki ana görevi vardır: Bitkinin topraküstü organlarını taşımak ve kökle yaprakları arasında b...

Çalı veya ağaçlar yâhut da odunlu tırmanıcı bitkiler. Yaprakları basit veya parçalı ve karşılıklıdır. Çiçekler tek eşeyli veya erdişidir. Taç ve çanak yaprakları 4 veya 5 parçalıdır. Meyve eriksi veya...

Övülecek iş, davranış ve nitelik. Arapça aslı menkabe, çoğulu menakıptır. Edebiyat terimi olarak din ulularıyla çeşitli alanlarda kendini göstermiş kişilerin yaşamına, olağanüstü niteliklerine ilişkin...

İnek sütünün yaklaşık % 4,5'unu oluşturan bir disakkarit (C12H22O11). Süt şekeri de denir. Laktaz enzimiyle glikoz ve galaktoza dönüşür. İnsan sütünde % 6-8 oranında bulunur. Bitkilerde bulunmaz. Peyn...

İçine domates, biber, soğan, kokulu otlar, süt ya da yoğurt katılan, bulgurdan, mayalanmış ve kurutularak ufalanmış hamurdan yapılan çorba malzemesi. Adını, hurma tarhanası, domates tarhanası, kızılcı...