ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

(1901 Selânik-1967 İstanbul), yazar. Asıl adı Vâlâ Nureddin'dir. İlk ve ortaöğrenimini Galatasaray Lisesi'nde yaptı (1917). Bir yıl Viyana'da Ticaret Akademisi'nde okudu. Kurtuluş Savaşı yıllarında An...

Tohumlu bitkilerde üreme organı olan stamenlerde mayoz bölünmeyle oluşan erkek üreme hücreleri. Polen olarak da bilinir. ...

Gerçeğin doğaya uygun biçimde ve tam bir nesnellikle yansıtılmasını amaçlayan sanat akımı. Doğalcılık da denir. Avrupa edebiyatında başlıca temsilcileri Emile Zola, Guy de Maupassant, Gerhardt Haup...

Duyular aracılığıyla kavranılamayan şeylerin alanı ya da bu alanın bilgisi. İnsanoğlu, düşünmeye başlayalı beri, kendisiyle ve evrenle ilgili köklü sorular sorarken somut olanın, elle tutulur, gözle g...

Osmanlı Devleti'nde merkezi idarede önemli politik, yönetimsel, askerî, dinî ve ekonomik işlerin ve şikâyetlerin görüşülüp karara bağlandığı organ. Diğer İslâm devletlerindeki divanlardan ayrı olarak,...

vak'anüvis, tasavvuf şâiri. 1789 senesinde İstanbul'da doğdu. Asıl ismi Mehmed'dir. Arapkirli, Sahhaflar Şeyhi Hacı Ahmed Efendinin oğludur. İlk tahsilini babasından aldı. Devrin ileri gelen âliml...

Yağış biçimlerinden biri olan çiy, daha çok gündüz sıcak gece de serin ya da soğuk olan sonbahar mevsiminde görülür. Böylece gece sıcaklık kaybı nedeniyle aşırı derecede soğuyarak yere değen hava yoğu...

Cumhûriyet devri şâirlerinden. 1903'te Çankırı'da doğdu. İlk ve ortaokulu Çankırı'da bitirdikten sonra Ankara Orta Muallim Mektebine kaydoldu. 1920'de bu okulu bitirdi. Bir müddet ilkokul öğretmenliği...

Turunçgillerden, mavimsi pembe yapraklı bir ağaç (Citrus medica geniina). Oldukça iri, limon görünümünde, buruşuk kabuklu bir meyvesi vardır. Sıcak iklimi, hafif toprakları sever. Daldırma ve çelik yo...

At koşturup birbirine değnek atarak bireysel ya da takımca oynanan oyun. Cirit, Türklerin yüzyıllardan beri oynadıkları bir ata oyunudur. Türkler, Orta Asya'dan Anadolu'ya göç ettiklerinde bu oyun...

Uzun deneme ve gözlemlere dayanan, halka mal olmuş, kısa ve özlü söz. Atasözlerinin söyleyeni belli değildir. Bu nedenle özdeyişlerden (vecizelerden) ayrılır. Atasözleri, bir toplumun kültürünün, düny...

Gözlemcinin yerinin değişmesine bağlı olarak bir cismin gözlenen doğrultusunda meydana gelen değişme. Bir kol boyu mesafede düşey tutulan başparmağa sağ gözü kapatıp sol, sonra da sol gözü kapatıp sağ...

Atardamarların çeperindeki media tabakasının (damar çeperindeki üç tabakanın ortada olanı) kalınlaşması. Kalınlaşan kısımda yağlı bir maddenin birikmesine yol açar. Bu durumda; damar çeperinin esnekli...

Bahaettin Nakşibent'in (1318-1389 Buhara) kurduğu tarikat. Temel ilkelerini Yesevîlik'ten ve daha çok Hacegânilik'ten alan, şeriata ve Sünnî inançlara sımsıkı bağlı olan Nakşibendîlik, bir yandan Sünn...

Meslek olarak askerliği seçmiş kimselerden oluşan askerî birlik. İlk lejyonun kurulması Roma İmparatorluğu dönemine rastlar. Bu dönemde Roma vatandaşlarına servetleriyle orantılı olarak askerî görevle...

Marmara Bölgesi'nin güney kesiminde akarsu; 172 km. Uludağ'ın güney yamaçlarından doğar. Bursa Ovası'nı geçtikten sonra Karacabey'in kuzeyinde Susurluk Çayı'na katılır. Üzerinde iki tarihî köprü (Nilü...

Avusturya ve Yugoslavya'da yaklaşık 750 km uzunlukta ırmak. Güney Avusturya'da Hohe Tauren Dağları'ndan doğar, güneye doğru akarak Kuzey Yugoslavya'ya gider. Daha doğuda Yugoslavya-Macaristan sınırını...

Tayland, Hindistan ve Malaysiya'da yaygın olarak bulunan, 1884'te Avrupa'ya getirilerek yetiştirilmeye başlanan bir kedi ırkı. Orta büyüklükte, güçlü olmakla beraber narin görünüşlüdürler. Başları uzu...

Burdur-Antalya karayolu üzerinde ve Antalya'nın 30 km kadar kuzeyinde, 950 m yükseklikte boğaz. ...

Sözlü ve yazılı anlatımda söyleniş ya da okunuşun güçlük yaratmayacak, dile takılmayacak biçimde sürdürülmesi. Akıcılık, sözcüklerin fonetik özelliklerine ve cümle kuruluşlarına bağlıdır. Söylenişi zo...

Orta Asya'da, yüksek platolar, dağlar ve derin vadilerden oluşan kitle. Büyük kısmı Tacikistan'da, uzantılarıysa Hindistan ve Pakistan (Keşmir-Jammu), Afganistan ve Çin'in Sinkiang eyaletinde kalır. B...

Bir yelkenli yarış yatı tipi. Önceleri oldukça uzun deniz gezileri için düzenlenmişti. Deniz koşullarına dayanıklı, ince yapılı ve süratli bu tekneler yarışa uygun olduklarından kısa sürede gelişti. G...

İslâm inancında ak tenli, iri kara gözlü kutsal cennet kızları. Cennete girenleri huriler karşılayacak ve onlara gönülden bağlı, her isteklerine boyun eğen eşler olacaklardır. İslâm bilginleri, hurile...

Mikrobiyolojide birçok bakteri türünde bulunan ve kromozomların dışında yer alan küçük DNA halkaları....

İngiliz sömürgesi. Aynı adı taşıyan boğazın kuzeydoğusunda, İspanya'nın güneyinde yer alır. Yüzölçümü yaklaşık 6 km2, nüfusu 28.074 (1991). 711'de boğazı geçen Tarık bin Ziyat tarafından ele geçirildi...