ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Toplamları ya da çarpımları sabit olan iki çokluk arasındaki orantı. Böyle çokluklara "ters orantılı" denir ve biri azalırken (ya da artarken) öbürü çoğalır (ya da azalır). Örneğin: x+y=12 ise, x ve y...

İki parçadan birinin dönme hareketi yapmasını sağlayan bir birleştirme aracı. Kapı, kepenk, pancur, mobilya kapakları, açılır kapanır masalarda çeşitli menteşeler kullanılır. Menteşeler, yumuşak demir...

Gelibolu'da kurulan ilk acemi ocağına verilen ad. Gelibolu Acemi Ocağı, Birinci Murâd Han zamânında kuruldu. İlk acemiler, harpte esir edilen kuvvetli ve dinç gençlerden teşekkül ederdi. Bunlar, G...

Napoléon'u yenilgiye uğratan müttefik devletler tarafından, Avrupa'ya yeni bir düzen vermek amacıyla toplanan kongre (1814-1815). Kongre, Paris Antlaşması (30 Mayıs 1814) uyarınca toplandı. Müttefikle...

İstanbul'da yayımlanan günlük siyasî gazete (1908-1947). Hüseyin Cahit Yalçın, Tevfik Fikret ve Hüseyin Kâzım Kadri tarafından yayımlanmaya başladı. Bir süre sonra Tevfik Fikret ve Hüseyin Kâzım Kadri...

Orta Asya'da Türk-Moğol kabile topluluğu. Moğolistan'ın batı kesiminde yaşayan Naymanlar, XIII. yüzyılda Cengiz Han'ın en güçlü düşmanı olarak ortaya çıktılar. Ama Cengiz Han karşısında tutunamadılar ...

Çalı veya ağaçlar yâhut da odunlu tırmanıcı bitkiler. Yaprakları basit veya parçalı ve karşılıklıdır. Çiçekler tek eşeyli veya erdişidir. Taç ve çanak yaprakları 4 veya 5 parçalıdır. Meyve eriksi veya...

İlk Çağ'da Perslerle Yunanlılar arasında meydana gelen savaşlar (İ.Ö. 490-449). Perslerin tüm Doğu Akdeniz ülkelerine ve Anadolu'ya hâkim olmaları ve Boğazlar yoluyla Trakya'ya geçmeleri, Akdeniz tica...

Telli bir çalgı. Avrupa'ya Endülüs'ten yayılmıştır. Mızrapla çalınır. Sonraları değişik çeşitleri yapıldı. Fransa'da 18. yüzyılda çok yaygındı. Tellerinin sayısı 18'e kadar yükselir. Floransa'da bir o...

Güneydoğu Asya'da, 2.400 km. uzunlukta ırmak. Tibet Platosu'nun doğusundan doğar, güneye akarak Seçvan ve Yuan eyaletlerinden geçtikten sonra Birmanya'ya girer; Birmanya-Tayland sınırının bir bölümünü...

İlk Çağ'da İ.Ö. 6. yüzyılın son yarısında Sparta'nın önderliğinde ve egemenliğinde Pelopones Yarımadası kentlerinin kurduğu birlik. Bu birlik Yunan tarihinde ilk büyük birliktir. Birliğe giren kentler...

Günlük yaşamda, ticaret ve sanayide ağırlık, uzunluk, alan ve hacim belirtmek amacıyla kullanılan birimler. İnsanlar tarihî gelişim içinde değişik büyüklükleri ifade etmek zorunluluğuyla karşılaştılar...

Işığın, bir engelle karşılaştığında kendisini oluşturan daha küçük ikincil dalgaları bir zarf gibi saran yeni bir dalga yüzeyi verecek biçimde yayılan ikincil dalgalardan oluştuğu kavramına dayanan da...

Ambalaj yapımında kullanılan, saydam ve geçirgen olmayan selüloz filmi. 1911'de J.E. Brandenburger tarafından geliştirilmiştir. Odun hamuru (palp) sodyum hidroksitle karıştırılır, dinlendirilerek karb...

Bir dik üçgende hipotenüsün karesinin, dik kenarların kareleri toplamına eşit olduğunu ifade eden teorem. Hipotenüsün uzunluğu a, dik kenarların uzunlukları b ve c ise a2=b2+c2'dir. Örneğin, dik kenar...

Kulak zarına bağlanarak ses dalgalarının iletimini sağlayan orta kulaktaki dört küçük kemikten biri....

Nişastayla aynı kapalı formüle sahip [(C6H10O5)n] ama ondan daha küçük moleküllü (n=10-30) yapışkan madde. Dekstrin, nişastanın doğrudan doğruya 200°C dolayında ısıtılmasıyla ya da sulu asitler, diyas...

Bakteri, mantar ve bitki hücrelerinde hücre zarının üzerinde yer alan yapı. Bitki hücrelerinde selüloz telleriyle pektin, lignin, hemiselüloz vb. maddelerden oluşur. Bitki hücrelerini dış etkenlerden ...

Müzikte bir parçanın coşkulu, tutkulu biçimde çalınması gerektiğini belirtir. Beethoven'in op. 57 Appassionata Sonatı bu terimin en güzel ifadesidir. İlk kez bu sonata başlık olarak kullanılmış ve son...

Koreografi kurallarına göre düzenlenmiş, danslardan meydana gelen sahne gösterisidir. Balenin içinde yalnız dans, jest ve müzik vardır. Kökü Rönesans 'a dayanır. Türk hükümeti 1947 yılında İngiliz...

Yaygın bir kayaç oluşturucu mineral grubu. Magmatik kayaçlarda, ayrıca başkalaşmış kayaçlarda bulunur. Amfiboller grubundan olan hornblent, genellikle öteki amfibollerden daha koyu renkli olmasıyla ay...

Afrodit'e duyulan sevgi nedeniyle eskiden birçok kente verilen ad. En bilineni Aydın'ın Karacasu ilçesine bağlı Geyre köyündedir. Helenizm kültürünün Anadolu'ya yayılmasıyla bu adı almıştır. Kent, Rom...

İlk Çağ'da Yunanlıların Mısır'da kurdukları ticaret kolonisi. Nil Nehri'nin Akdeniz'e döküldüğü yerin en batısındaki kolu üzerinde kuruldu. Zamanla Nil'in kolunun yer değiştirmesi sonucu, Nil'den uzak...

Çift çenekliler sınıfında patlıcangiller ailesinden fazla bir besleyici değeri olmayan bir tarım bitkisi. Bitkinin boyu 1 m'ye ulaşabilir. Yaprakları griye yakın yeşil, çiçekleri morumsu beyaz, meyves...

Yaprakburunlu yarasagiller familyasından, Güney Amerika'da yaşayan bir memeli (Vampyrus spectrum). Boyu 15, kanat açıklığı 75 cm. kadardır. Kan emmez; daha çok meyveyle beslenir. Vampir sözcüğü, daha ...