ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

El yazması kitaplarda, sayfaların yaldız ve boya ile süslenmesi sanatı. Tezhip sözcüğü, Arapçada altınlamak anlamına gelir. Tezhip en çok el yazması kitaplarda kullanılmakla birlikte, tek levha hâlind...

Atlas Okyanusu'nda, Portekiz'e bağlı takımada. 1976′dan bu yana Portekize bağlı, özerk bir bölge olan Azor Adalarının merkezi Ponta Delgada'dır. Atlas Okyanusu sırtıyla Akdeniz ekseninin kesişme...

Hücrelerin aşırı çoğalmasıyla dokularda oluşan ve büyüme eğilimi gösteren yumru, tümör. Ur oluşumunun temel nedeni, hücrelerin denetlenemeyecek biçimde çoğalmasıdır; ancak buna yol açan etkenler henüz...

Deniz diplerinde gözlem yapmaya yarayan araç. 1940 sonlarında Auguste Piccard tarafından icat edilmiştir. Puroyu andırır bir gövdeyle, bunun altında yer alan küresel bir kabinden oluşur. Yüzeydeyken, ...

(1806 Plaşki/Hırvatistan-1871 İstanbul), Osmanlı komutanı. Macar asıllı olup Mihaylo Latoş adıyla da bilinir. Avusturya Harp Okulu'nda okurken Osmanlılara sığındı (1828). Müslüman olarak Ömer Lütfi ad...

Roma'da On İki Levha Kanunları'nı hazırlayan on hukukçudan oluşan komisyon. Roma'da patrici-pleb mücadelesi sırasında pleblerin, sözlü örf ve âdet hukukunun yazılı hukuk hâline gelmesini istemeleri so...

Sağ ve solda olmak üzere iki tâne olan, aort yayından ayrıldıktan sonra boyundan geçerek beyne doğru çıkan büyük atardamarlara verilen isim. Şah damarlarına tıp dilinde "arteria carotis communis" deni...

Gökte yedi yıldıza çevrilen yedi kız kardeş. Yunanlıların "Pleyades" dedikleri bu yedi yıldızlı burç, Yedi Kandilli Süreyya, yani Ülker burcudur. Pleyadlar, Atlas ile Pleione'nin kızlarıydı. Bu kızlar...

Yaraların temizlenmesi, iltihapların kurutulması için uygulanan koruyucu önlemler. Yaralar temiz kalır, mikroplardan korunursa, kısa zamanda iyileşir. Yara dışarıdan mikrop kaparsa, bu mikroplar orada...

(Fr.: Ghâna, İng.: Ghana), Batı Afrika'da ülke. Gine Körfezi'nin kuzey kıyısında yer alan Gana, batıda Fildişi Kıyısı, kuzey ve kuzeybatıda Yukarı Volta, doğuda Togo ile sınırlanır. En önemli kentleri...

Sülfürik asit çözeltisine batırılmış, bakır ve çinko levhalarla akım üreten pil. Bu tür bir akım üretecini ilk kez İtalyan bilgini Alexandro Volta bulmuştur ve bu pile onun adı verilmiştir. On seki...

Merkezinden geçen bir milin çevresinde dönen, sert ve sağlam bir malzemeden yapılmış dairesel alet. İnsanlığın en önemli buluşlarından olan tekerlek, Cilâlı Taş Devrinde bulunmuştur. Bu döneme kadar,...

1960'lardan sonra ABD'de, toplumsal düzene ve daha sonra Vietnam Savaşı'na gençliğin tepkisi olarak ortaya çıkan hareket ve yaşayış biçimini benimseyenlerden her biri. Genel olarak toplum düzeninin ka...

Yeraltındaki kayaların büyük basınçların etkisiyle değişmesi ve kırılması neticesinde yeryüzünde meydana gelen sarsıntı. Binâlarda ciddî hasarlar yapıp yeryüzünün görünüşünü değiştirebildiği gibi geni...

İki veya daha fazla devletin ortak ve fakat sınırlı olmayan hayâtî menfaatlerini sağlamak amacıyla birleşmelerinden meydana gelen bir devletler topluluğu. Federasyon devlet şekli, konfederasyon dev...

Anadolu'nun ilk Türk devletlerinden biri. Danişmentliler önceleri Tokat, Amasya ve Sivas çevrelerinde etkinlik gösterdiler. Daha sonra 1071-1178 arasında Sivas, Kayseri ve Malatya'da egemenliklerini s...

(Fr.: Jordanie, İng.: Jordan), Arap Orta Doğusu'nda devlet. Kuzeyde Suriye, kuzeydoğuda Irak, doğu ve güneyde Suudi Arabistan ve batıda İsrail ile sınırlanır. Güneyde Akabe Körfezi'nde 40 km. kıyısı v...

Betatronun temel alınmasıyla yapılmış dairesel bir parçacık hızlandırıcısı. Bu nedenle betatron senkrotronu ve elektron senkrotronu adlarıyla da anılır. Senkrotronda, değişken bir manyetik alan ve sab...

Diyalekt; bir dilin belirli bir bölgede konuşulan ve mahallî husûsiyetler taşıyan en küçük kolu olup, ağız da denmektedir. Diyalektle uğraşan ilim kolu ise diyalektoloji olarak adlandırılmaktadır. Diy...

Kara yosunları, ciğer otları, atkuyrukları ve eğrelti otlarının oluşturduğu bitki grubuna verilen genel ad. Ormanlar, çay ve dere kenarları, göl kıyıları çiçeksiz bitkilerin yaşaması için uygun orta...

Sıcaklıkları farklı iki cisim arasında, birinden ötekine, termodinamiğin yasaları uyarınca geçen enerji biçimi (simgesi Q). Davy ve Rumford; 1798'de, mekaniğin ısıya dönüştürülebildiğini göstererek da...

Güney Ege ve Akdeniz kıyılarında alyanak olarak da bilinen, sırtı gri-mavi olan ve gözleri arasında sarı bir leke bulunan balık. Boyu 50 cm'yi bulan çipura, kıyı diplerini ve limanları sever. Ege ve A...

Günah işleyenlerin öldükten sonra gideceklerine inanılan yer. İnsanın öldükten sonra dirileceği ve dünyada yaptığı kötülüklerin cezasını çekeceği inancı birçok dinde vardır. Ancak Müslümanlık'ta bu ce...

(1826 İstanbul-1871 İstanbul), şair, yazar. İlköğrenimini mahalle sıbyan mektebinde ve Feyziye Okulu'nda yaptı. Tophane Müşirliği Mektubi Kalemi'ne girdi. Arapça, Farsça, Fransızca öğrendi. Maliye kon...

Sıkkım'ın başkenti. Himalaya'da Tista Irmağı üstünde kurulmuştur. Nüfusu 15.000. Hindistan ile Tibet arasında ulaşımı sağlayan kervan yollarının önemli bir konaklama yeridir. Budistlerin ünlü tapınağı...