ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Diyalekt; bir dilin belirli bir bölgede konuşulan ve mahallî husûsiyetler taşıyan en küçük kolu olup, ağız da denmektedir. Diyalektle uğraşan ilim kolu ise diyalektoloji olarak adlandırılmaktadır. Diy...

Fasulyegillerden, her yerde yetişen, on-on beş türü bulunan otsu bitki cinsi (Melilotus). Uzun salkımlar hâlindeki çiçek kurulları beyaz ya da sarı renklidir. Genellikle kuru yerlerde yetişirler. İyi ...

Bir devletin başka bir devlet üzerindeki siyasal üstünlüğü ya da baskısı....

Aksaray ilinde vadi. Bugünkü adını Ihlara köyünden alan vadinin eski adı Peristrema'dır. Bu dar vadinin içinden Melendiz Çayı akar. Selime ve Ihlara köyü arasında, 10 km kadar uzunluktaki vadinin iki ...

Boğazdaki yolcu nakliyâtı için yurdumuzda kurulan ilk anonim şirket. Eskiden Boğaziçinin iki yakasında yolcu taşıma birbirinden güzel kayıklarla yapılırdı. Osmanlı oymacılık sanatının ince örnekleriyl...

Her türlü yayının, sinema ve tiyatro yapıtlarının hükümetçe önceden denetlenmesi işi, yayın ve gösterilmesinin izne bağlı olması. Sansür, çok eski çağlardan beri uygulanmıştır. Eski Yunanistan'da tiya...

Çember şeklinde, büyük ve enlice bir kasnağın iki yüzüne deri gerilerek yapılan, tokmak ve değnekle çalınan vurmalı çalgı. Davul; çağlar boyu Anadolu uygarlıklarında ve daha sonra Orta Asya topluluk...

Avena sativa. Buğdaygillerden, en çok hayvan yemi olarak yetiştirilen bir bitki. Anayurdu Orta Asya ve Ön Asya'dır. Bitkinin gövdesi ince kamış biçimindedir. Başakları salkım gibi aşağıya sarkar. Yula...

Asker olma durumu, savaş sanatını öğrenme ve yapma mesleği ve görevi. Bu görevi yerine getirenlere ve özel yasalara göre silâhlı kuvvetlerde çalışan ve resmî giysi taşıyan kişilere asker denilir. Erde...

Antalya'da kenti çeviren sur üzerindeki anıtsal kapılardan biri. Mermer kapı da denir. Roma İmparatoru Hadrianus'un Antalya'yı ziyareti sırasında, onun adına yapılmıştır (İ.S. 130). Üç gözlü olup Lâti...

Ruhsal yaşama ve bedene egemen olmayı amaçlayan Hint felsefe sistemi. Hint felsefesinin altı geleneksel sisteminden biridir. Yoga sözcüğü dünyanın en eski ana dili olan Sanskrit dilinde boyunduruk anl...

Bir hastalık olup, genellikle hatâlı ve aşırı beslenme sonucu vücutta fazla miktarda yağ toplanması. Ülkemizde özellikle yetişkin kadınlar arasında sağlığı bozan en önemli ve yaygın beslenme bozuk...

Amonyağın formaldehit ile kondensasyonu sonucu elde edilen beyaz, kristal yapılı madde [(CH2)6N4]. Heksamin ve ürotropin adıyla da bilinir. Tıpta safra kesesi ve idrar yolları antiseptiği olarak kulla...

Ege Denizi'nde Yunanistan'a bağlı Kiklad Adaları'nın en büyük olanı. Yüzölçümü 442 km2, nüfusu yaklaşık 15.000. Merkezi, kuzeybatı kıyıda Naksos'tur. Şarap, zeytinyağı, meyve ve mermer satar. ...

Osmanlı-Mısır donanmaları ile İngiliz-Fransız-Rus donanmaları arasında yapılan deniz savaşı (20 Ekim 1827). 1821'de başlayan Mora Ayaklanması, Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa'nın oğlu İbrahim Paşa tarafı...

Bileşiminde % 70'e yakın demir içeren başlıca demir cevheri. Çelik grisi ile siyah arasında, masif hâldeyse kırmızı renktedir. Doğada yaygın bir biçimde magmatik ve tortul kayaçlarda bulunur. Kuzey Am...

Raja clavata. Tırpangillerden, soğuk ve ılık denizlerde yaşayan kıkırdaklı balık. Avrupa kıyılarında yaşar. Erkeği 70, dişisi 120 cm boyundadır. Etçil ve yırtıcıdır. Okyanus dibini temizleyen balıkl...

Anlamları ayrı, ama söylenişleri, yazılışları ya da hem söylenişleri hem de yazılışları benzer olan sözcüklerin bir arada kullanılması sanatı. Böylesi sözcükleri bir araya toplamaya da tecnis denilir....

Sesin meydana gelmesi, duyulması ve etkileriyle ilginenen ses bilimine akustik denilir. Ses sistemleri, kulaklık, mikrofon, hoparlör, akustik mühendisliğin ilgi alanına girer. Müzik aletlerinin yapımı...

Doğu Anadolu'nun başlıca ırmaklarından biri. Bingöl Dağı'ndan çıkar. Tuzluca ilçesinin kuzeyinde başlıca kolu Arpa Çayı'nı alır ve Türkiye-Ermenistan ve Nahçıvan sınırında akar. Ağrı dağlık kitlesinin...

Sıkkım'ın başkenti. Himalaya'da Tista Irmağı üstünde kurulmuştur. Nüfusu 15.000. Hindistan ile Tibet arasında ulaşımı sağlayan kervan yollarının önemli bir konaklama yeridir. Budistlerin ünlü tapınağı...

Cermen topluluklarından Hasdinglere ve Silinglere verilen ad. İsa'dan önce Baltık Denizi kıyılarında yaşıyorlardı. Romalılar ile ilişkileri olmuştu. Hunların Avrupa'ya akın etmeleri üzerine Galya'ya g...

İslâmlıktan önceki Arap tanrılarından biri. Kâbe'de Uzza'yı temsil eden put, Kâbe'nin Müslümanlar tarafından ele geçirilmesiyle diğerleri gibi kırılarak ortadan kaldırıldı. Fakat İslâm dinine karşı ol...

Halife Ali ile Şam Valisi Muaviye'nin kuvvetleri arasında yapılan savaş (26 Temmuz 657). Halife Osman'ın öldürülmesinden sonra Ali halife seçildi. Ancak Şam Valisi Muaviye kendisi halife olmak istediğ...

Aka Gündüz'ün romanı (1927). Romanda, verilen görevi başarabilmesi için yakınlarına şehit olduğu söylenen Yüzbaşı Murat'ın nişanlısının ruhsal bunalım geçirişi, hem Murat'ı, hem de Murat'tan olduğunu ...