ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

II. Osman'ın başarısızlıkla sonuçlanan Hotin Seferi sonunda Lehistan ile imzalanan antlaşma (Ekim 1621). Antlaşma koşulları şöyledir: 1) Lehistan her yıl Kırım Hanlığı'na 40.000 altın vergi verec...

Lenf boğumlarının süreğen (müzmin) iltihabı. En çok boyunda görülür. Bir tür tüberkülozdur. Lenf boğumlarına yerleşen mikroplardan meydana gelen ve adenit denen iltihabın süreğenleşmesiyle oluşur. Önc...

Deriye içirilerek ya da sürülerek kullanılan ilâç; melhem. İçinde bir ya da birkaç etkili madde bulunur. Yumuşak ve koyu kıvamda olup yağlı ya da yağsız çeşitleri vardır. Eriyik ya da emülsiyon hâlind...

Eğlence, alay, şaka. Edebiyat terimi olarak bir konuyu alaylı, şakacı bir söyleyişle işleyen manzumelere denir. Bunların toplandığı kitaplar da hezliyyat adını alır. Hezelden "hezl-âmiz" (şaka ile kar...

Bir tür mermi. Ucu haç biçiminde çentilmiştir. Vücuda girdikten sonra parçalanır, bu nedenle normal merminin açtığından çok daha geniş, öldürücü yaralar açar. Adını, ilk kez yapıldığı Hindistan'daki D...

(1386 Floransa-1466 Floransa), İtalyan heykeltıraşı. Asıl adı Donata di Niccolo di Betto Bardi'dir. Heykeltıraşlık evriminin itici gücü olmasının dışında, yapıtlarıyla Floransalı ressamlar için esin k...

Uzun, çok ince, beyaz ve bol tüylü yapağısı olan bir koyun cinsi. Yapay seçmeye dayalı çiftleştirme ve öteki soylarla yapılan melezleme sonucunda birçok yeni soy elde edilmiştir. Türkiye'de de yapılan...

Seracılıkta, yastıklarda, tohumdan yetiştirilip başka yerlere dikilmek üzere hazırlanan sebze ya da genç sürgünler....

Yerkabuğunun 3.000 km derinliğe kadar uzanan manto adlı tabakasında yoğun ve ergimiş durumda bulunan mineraller karışımı. Esas olarak silikatlardan oluşur. İçinde çözünmüş gazlar ve su buharı da bulun...

Türlü nedenlerle akciğerin kirlikanı temizleyememesi ve karbon dioksiti dışarı atamaması sonucu oluşan solunum güçlüğü. Nefes darlığı, bir hastalık değil, bir hastalığın belirtisidir. Astım, bronşit, ...

Poeciliidae familyasından çok renkli bir tatlı su balığı. Gupi ya da Gök Kuşağı Balığı olarak da bilinir. Familyanın öteki üyeleri gibi doğurarak çoğalan lepistes, bakımının kolay olması, hareketliliğ...

İslâm devletlerinde Müslüman olmayanlardan alınan özel vergi. İki türlü olurdu. Birisi "haracı ruus" (kişilerden alınırdı ve "cizye" olarak adlandırılırdı), öteki "haracı arazi" (toprak vergisi) idi. ...

Yurt içinde genel düzen ve güveni korumakla görevli askerî teşkilâta eskiden verilen ad. Osmanlı Devletinde 19. yüzyılın sonlarına kadar İstanbul'da zâbıta işleri Yeniçeri Ağalarıyla, Kaptanpaşalar, B...

Troyalı efsane kahramanı. "İlyada"da adı geçmeyen Laokoon, Vergilius'un "Aeneis" destanında Troya'nın yıkılışıyla ilgili olarak anlatılan korkunç bir serüvenin kahramanıdır. Troyalılara, Akaların Troy...

Bir parçanın tatlı ve duygulu bir biçimde çalınacağını belirten İtalyanca müzik terimi. ...

İslâm inanışına göre, kıyamet gününde bütün ölülerin dirilerek toplanacağı ve Tanrı katında günahlarla sevapları tartacak terazinin kurulacağı alan. Arsa kelimesinin çoğulu olan arasât, "Üzerinde b...

Troposferde yoğunluğu az olan havayla dolu bölüm. Yüzey şekilleri ve meteorolojik koşullar nedeniyle düşey hava akımlarının bulunduğu bölgelerde hava boşluğundan söz edilir. Böyle bir bölgede uçaklar ...

Sami-Hami dil ailesinden Sami dillerin batı dalının kuzey bölümünün ikinci öbeği. Aramcanın tarihi İ.Ö. 14. yüzyıla kadar çıkmaktadır. Kuzey Arabistan'dan Suriye-Filistin sınırlarına ve Babil'e kadar ...

Edebiyatta, bir yazarın kendi dilinde özgün yapıt yaratması, ortaya koyması. Kitap yazana da müellif denilir. Önceleri kitap yazma anlamına gelirken Tanzimat'tan sonra tahrir ve muharrir sözcükleri ya...

Bir organizmanın, yapı ve görev bakımından en küçük birimi. Hücreyi ilk defa 1665 yılında İngiliz bilim adamı Robert Hook, mantar dokusunda gözleyerek bulmuştur. "Boşluk" anlamına gelen "hücre" sözcüğ...

Evrende bulunan yaklaşık 200 milyar gök adadan birisinin adı. Dünya'nın da içinde yer aldığı Güneş Sistemi bu gök ada içindedir. Yıldızlardan ve yıldızlar arası maddeden oluşan büyük, disk biçimli sis...

Bir çekirdeğin alfa parçacığı salarak daha küçük bir çekirdeğe dönüşmesi biçimindeki radyoaktif parçalanma. Bu tür bozunmayla oluşan çekirdeklerin ortalama varoluş süresi, saniyenin on milyonda birind...

Turpgillerden bir dağ bitkisi; yaban teresi (Lepidium campestre). Tüysüz yapraklı, sarı ya da beyaz çiçekleri dallarının ucunda salkım şeklinde bulunan, meyvesi küçük keçiboynuzu biçiminde, tere tadın...

Siyasî gazete. 15 Haziran 1919 tarihinde Kastamonu'da kuruldu ve 14 Aralık 1931 tarihine kadar yayın hayatını sürdürerek 2681 sayı çıktı. Hüsnü (Açıksöz), Ahmet Hamdi (Çelen) ve Tahir (Karaoğuz) taraf...

sekizinci yüzyılda yetişmiş büyük İslâm âlimlerinden. İsmi, Abdurrahmân bin Amr bin Muhammed'dir. Künyesi, Ebû Amr'dır. Evzâî diye meşhur olmuştur. 706 (H.88) senesinde Baalbek'te doğdu. 774 (H.157) s...