ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Batı tipinde eğitim anlayışı uygulanan ilk Türk lisesi. 1 Eylül 1868'de Mektebi Sultani adıyla açıldı. Lisenin açılması 1856 Paris Antlaşması sırasında, Babıâli Hükümeti'nin kabul ettiği şartlar sonuc...

Tam yansımalı prizmalar kullanılarak yapılmış dürbün. Çift kollu bir dürbündür. Her kolunda ikişer prizma bulunur. Prizmalardan biri yalnızca bir doğrultuda düzeltme yapar ve tabanı birinci prizmanın ...

(Anthropoides virgo), turnagillerden, su kıyılarında yaşayan, vücudu gümüşî, başı ve boynu kara, büyük bir kuş. Boyu 85 cm, boynu ve bacakları uzundur. Başı, göğsü ve kanat uçları siyah, vücudunun ger...

Elips ve hiperbolde, 2a ile gösterilen büyük (asal) eksen uzunluğunu çap kabul eden çember. Elips, asal çemberinin içinde kalırken hiperbol dışında kalır. İki konik de asal çemberlerine ikişer noktada...

Vücudumuzdaki en büyük mafsal. Baldır kemiği (tibia) ve uyluk kemiği (femur) arasında yer alır. Bu mafsalın iç ve dış yan bağları çok sağlam olduğundan, çıkıkları çok az görülür, fakat diğer rahatsızl...

Canis aureus. Rengi kurda, boyu ve gür kuyruğu tilkiye benzeyen, etçil bir memeli. Beden yapıları kurda benzer, ancak onlardan daha küçük ve ince yapılıdırlar. Boyları 60-100 cm, yükseklikleri 38-50 c...

Milyonlarca voltluk gerilimler oluşturabilen elektrostatik jeneratör. Esas olarak dikey hareket eden, kumaştan yapılmış ve yalıtılmış sonsuz bir kayıştan oluşur. Alttaki kasnakta kayışa sivri uçlar ar...

Kıyamette tüm ölülerin dirilip yeniden yaşama kavuşması. Bu inanç, bazı değişikliklerle Hristiyan ve İslâm inanışında da yer alır. Hristiyanlara göre tüm ölüler dirilecek, gizemli bir oluşum sonucu öl...

Dinyester, Ukrayna'nın Polonya sınırında bulunan Drohobych şehrinden doğar ve Karadenize akar. Kısa bir mesafe Ukrayna-Moldova sınırında ilerler sonra Moldova'dan ayrılır ve Transdinyester'de 398 km d...

Bir açıyı iki eş açıya bölen ışın. İletki dışında pergel ve cetvel kullanarak da çizilir. Bunun için açının köşesinden çizilen bir yayın kenarları kestiği noktalardan aynı pergel açıklığıyla çizilen i...

Birkaç şeyi andıktan sonra onlarla ilgili nitelikleri, özellikleri sıralama sanatı. İki çeşittir. Birinci sözde anılanlarla, ikincide anılanlar aynı sıradaysa düzenli leffü neşir; karışık ya da çapraz...

Karabuğdaygillerden, genellikle otsu, bazen sarılgan ve tırmanıcı, yıllık ya da çok yıllık bir bitki cinsi (Polygonum aviculare). Türkiye'de Kuzey Anadolu dağlarında yetişir. Sebze ve hayvan yemi olar...

Eski Yunan edebiyatının iki büyük destanı. Sözlü edebiyat ürünü olan bu eserlerin Homeros adlı bir şâire âit olduğu kabul edilir. Her iki eser de klâsik Yunan kültürü üzerindeki etkileriyle, Batı edeb...

Çin-Tibet dil ailesinin Tibet-Birmanya dalından bir dil. Büyük bir kısmı Tibet'te yaşayan 5 milyon insan tarafından konuşulmaktadır. Tibetçenin en eski anıtı, Lhasa'da 822 yılında bir sütun üzerine Ti...

Mâni olma, engelleme, geciktirme anlamında kullanılan bir parlamento deyimi. Bir tasarı veya teklifin görüşülmesi, bir kânunun geçmesi, incelenmesi, araştırılması gibi, yasama meclislerinin belirli bi...

Resmî adı Gambiya Cumhuriyeti olan ülke üç taraftan Senegal ile çevrilmiştir. Afrika'nın batı ucu yakınlarında, Atlas Okyanusu kıyısında yer alır. Başkenti Banjul, nüfusu 1 381 496 (2000), yüz ölçümü ...

Lagomorpha takımındaki Laporidae familyasındaki türlere verilen genel ad. Boyları 40-45 cm kadardır. Gözleri büyüktür. Kulakları da genellikle çok büyüktür. Postu sık ve ince tüylüdür. Çoğunlukla saba...

ŞELÂLE (Çavlan); Akarsu yatağının, dike yakın bir biçimde âniden düştüğü, suların yüksekten dökülerek aktığı kısmı. Daha küçük çapta olan şelâleye "çağlayan" denir. Bir kaynak veya kar-buz suyu...

Orta Çağ'da Müslüman Arapların Anadolu'ya verdikleri, "Roma Ülkesi" anlamına gelen ad. Bu deyim Osmanlılarca da kullanıldı. Önceleri tüm Hristiyan toprakları anlamına gelirken 7. yüzyıldan sonra yalnı...

Duvarları taş ya da tuğlayla örülmüş, üstü kapak taşıyla örtülen mezar, arkeolojide taş ya da mermerden tek parça oyulmuş mezar. Lahitler, eskiçağlarda yakılan ölülerin küllerinin saklanması için kull...

Burun ve göz çevresindeki kemiklerin içinde bulunan boşluklara "sinüs"; bu boşlukların içini döşeyen mukozanın iltihaplanmasına da "sinüzit" denir. İnsanlarda 10-20 civarında büyüklü-küçüklü sinüs ...

Hayvanlara ve bitkilere renk veren kimyasal madde. Hayvanlarda en önemli pigmentler melanin (siyah), rodopsin (mor) ve solunum pigmentleri olan hemoglobin (kırmızı) ve hemosiyanindir (mavi). Bitkilerd...

Osmanlılarda Bursa, Edirne ve İstanbul kadılarına verilen ad. İmparatorluğa başkentlik yapmış kentlere atanan taht kadıları, Fatih Medresesi'ndeki müderrislerin arasından seçilirdi. İstanbul kadısı, t...

Periyodik cetvelin aktinitler serisinde yer alan radyoaktif element. Nadir metallerdendir. Uranyum cevherleri arasında bulunur. 12'den çok izotopu bilinmektedir. Bozunma ürünlerinden biri aktinyum old...

Maymunlar takımından, tavşan büyüklüğünde, etçil, gececi hayvan (Galago). Afrika'da yaşar. Başı yuvarlak, kulakları geniş ve dik, gözleri iri, burnu sivridir. Kuyruğu ve üyeleri uzun, yumuşak tüylü po...