Tiyatro Nedir?
TİYATRO NEDİR
Yaşanmış ya da yaşanabilecek olayların bir sahnede seyirci karşısında canlandırılmasıdır.
MÜZİKSİZ TİYATROLAR
TRAJEDİ: Genellikle tarihten alınan çok acıklı olayları anlatır. Kişiler seçkin insanlardır.
KOMEDİ: Olayların gülünç yönlerini anlatan ve güldürüp eğlendiren tiyatro türüdür.
DRAM: Hem acıklı hem de komik olayları anlatır. Konular günlük, yaşanmış olaylardan ve tarihten alınabilir.
MÜZİKLİ TİYATROLAR
OPERA: Sözlerin çoğu ya da tamamı koro halinde ve/veya solo şarkı olarak söylenen müzikli tiyatro türü.
OPERET: Basit konusu olan, biraz eğlenceli, genellikle halk için yazılmış, bir kısmı bestesiz sözlerden oluşan müzikli tiyatro eseridir.
VODVİL: Hareketli ve eğlenceli konusu olan içinde şarkılara yer verilen bir tiyatro türüdür.
BALE: Konuyu dans ve hareketlerle anlatan müzikli ve sözsüz tiyatro türüdür. (Belli bir konuyu anlatan dans türü olarak da tanımlanabilir.)
TÜRK TİYATROSU
Türk tiyatrosu dört döneme ayrılabilir:
1. GENEL TİYATRO DÖNEMİ (HALK TİYATROSU)
Tanzimata kadar olan dönemdir. Karagöz, Ortaoyunu, Meddah, Seyirlik Köy Oyunları gibi oyunlar vardır.
KARAGÖZ: Karagöz, Hacivat ve diğer bazı karakterlerin kuklaları oynatılarak beyaz perdeye yansıtılır.
ORTAOYUNU: Bir metne bağlı olmadan seyicinin ortasında oynanan, tekerlemeler ve nüktelerin yer aldığı bir oyundur.
MEDDAH: Dekor olmadan bir sanatçının seyirci karşısında tek başına konuşarak sergilediği oyundur. Sanatçı güçlü benzetme, taklit ve mizah anlayışını kullanarak oyunu sergiler.
SEYİRLİK KÖY OYUNLARI: Daha çok köylerde özel günlerde ya da yılın belirli günlerinde yörenin yetenekli insanlarının sergilendiği bir oyundur. Oyun sırasında yörenin türküleri söylenir.
2. TANZİMAT VE İSTİBDAT DÖNEMİ
Batılı anlamda tiyatronun ülkemize geldiği dönemdir. Bu dönemde yönetimin baskılarına rağmentiyatro geliştirilmeye çalışılmıştır.
3. MEŞRUTİYET DÖNEMİ
Yönetimin yumuşaması ve yasakların kaldırılası sonucu tiyatro gelişmeye başladı. İstanbul'da Darülbedayi (şimdiki İstanbul Şehir Tiyatroları) kuruldu ve ardından özel tiyatrolar kurulmaya başladı. Yıpratıcı savaşlar ve yetersiz eğitim sonucu tiyatro bu dönemde çok fazla gelişemedi.
4. CUMHURİYET DÖNEMİ
Türk Tiyatrosu en önemli gelişmeyi Cumhuriyet döneminde göstermiştir. Cumhuriyet sonrasında oluşan özgürlük ortamı kadınların da tiyatroya katılmasını sağlamış, sonradan büyük sanatçılar yetiştirecek Devlet Konservatuvarı açılmış, büyük illerde Devlet Tiyatroları kurulmuş ve zamanla özel tiyatrolar çoğalmıştır. Sonradan yine devletin desteği ile çocuk tiyatroları kurulmuştur.