Toprağın Doğal Yapısı
Toprağın Doğal Yapısı
Toprağın başlıca üç ana unsuru vardır. Bunlar;
1 Katı Kısım
2 Sıvı Kısım
3 Gaz Kısım
Katı Kısım: Toprağın katı kısmı çeşitli irilikte ve şekildeki maddelerden oluşmaktadır. Bu maddeler organik ve inorganik niteliktedir. Bitkisel ve hayvansal kökenli varlıklara ve ürünlere organik madde denir. Örneğin şeker, pamuk, sebze-meyve çeşitleri, canlı varlıklar organik maddedir. Bitkisel ve hayvansal kökenli olmayan maddelere ise inorganik yani organik olmayan madde denir. İnorganik maddeler aynı zamanda mineral madde diye de adlandırılır. Su, kaya, demir gibi maddeler inorganik maddelerdir.
Toprağın yaklaşık yarısını (%50) katı kısım oluşturur. Katı kısım içerisindeki organik
madde ve inorganik madde oranı topraktan toprağa değişir. İyi bir toprağın katı kısmında
%5 oranında organik madde, %45 oranında inorganik madde bulunmaktadır. Organik
maddeler, toprak içerisindeki canlıların atık ve artıklardır. Bizzat toprak canlılarının kendisi de organik madde sayılmaktadır. Toprağın katı kısmında kaya, taş, çakıl gibi kaba
maddeler de bulunabilir. Bunlar çıplak gözle rahatlıkla görülebilirler. Ancak, asıl tarım
toprağını meydana getiren ve toprakta önemli bir yer tutan, kum, silt ve kil gibi küçük
taneciklerdir. Kum gözle görülebilir. Ancak, kil ve silt çok küçük olduğu için gözle
görülemez.
Sıvı ve Gaz Kısım: Toprağın geri kalan yaklaşık yarısı (%50) gözenek boşluklarından ibarettir. Gözenek boşluklarında hava ve su bulunur. Hava, toprağın gaz kısmını, su da sıvı kısmını oluşturur. Topraktaki su ve hava oranı sürekli değişir. Yukarıdaki varsayı ma göre toprak içerisinde su oranı %20 iken, hava oranı %30'dur. Su oranı %15 ise, hava oranı %35 olur. Yani topraktaki hava ve su oranı nın toplamı %50'yi tamamlar. Toprakta ne kadar gözenek boşluğu varsa su ve havanın toplamı da o kadar olabilir. Çünkü su ve hava gözenek boşluklarını tamamen dolduran akışkanlardır.
Toprağın sı vı kısmını oluşturan toprak suyu, yağışlar ve sulama ile toprağa ulaşır. Su
toprak içerisindeki gözeneklerde hareket eder ve fazlası aktıktan sonra geriye kalan kısmı büyük ölçüde yine gözeneklerde tutulur.
Bitkiler ve diğer toprak canlıları, ancak toprakta tutulan sudan yararlanı rlar. Toprak suyu bitkilerin ve toprak içerisindeki diğer canlıların yaşaması için mutlaka gereklidir. Toprağın gaz kısmını oluşturan toprak havası, su tarafından doldurulmamış gözeneklerde bulunur.
Toprak havası bizim soluduğumuz atmosferik havadan farklı bir bileşime sahiptir. Toprak
havasında daha fazla karbondioksit, daha fazla nem fakat daha az oksijen bulunur."
