Valide Sultan Nedir?
Osmanlı padişahlarının annelerine verilen unvan. Saray protokolünde padişahtan sonra gelirdi. Padişah çocuksa Valide Sultan, "naibei saltanat" (saltanat vekili) olurdu. Osmanlı hanedanında bu şekilde iki valide sultan vardır: IV. Murat'ın çocukluğunda saltanat vekili olan annesi Kösem Mahpeyker Valide Sultan ve bu padişahın yeğeni IV. Mehmet'in çocukluğunda saltanat vekili olan annesi Hatice Turhan Valide Sultan. Valide sultanların vezirler gibi "has"ları vardı. Bunların geliriyle geçinirlerdi. Ayrıca kendilerine Darphane'den belli bir ödenek de verilirdi. Topkapı Sarayı'nda kendilerine ayrılan bir dairede otururlardı. Valide sultan deyimini ilk kez III. Murat kendi annesi için kullandı ve bu unvan yaygınlaştı. Bir padişah öldüğü ya da tahttan indirildiği zaman annesi, Topkapı Sarayı'ndan Eski Saray'a gönderilirdi. Yeni hükümdarın annesi de, Eski Saray'dan Topkapı Sarayı'na, valide alayı denilen özel bir törenle getirildi. Tanzimattan sonra bu tören geleneği ortadan kalktı.
