Yusuf Hikmet Bayur Kimdir?
(1891 İstanbul-1980 İstanbul), tarihçi. Ortaöğrenimini Galatasaray Lisesi'nde, yükseköğrenimini Paris Üniversitesi'nde yaptı. İzmir'in işgali üzerine Anadolu'ya geçerek Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Cumhuriyet'in ilânından sonra Londra elçilik müsteşarlığı (1923), Belgrad ortaelçiliği (1925), Cumhurbaşkanlığı genel sekreterliği (1927), Kabil büyükelçiliği (1928) görevlerinde bulundu, Lozan Konferansı'na danışman olarak katıldı. 1933'te Manisa milletvekili olarak TBMM'ye girdi ve aynı yıl Millî Eğitim Bakanlığı'na getirildi. Bu görevdeyken "üniversite reformu"nun gerçekleşmesini sağladı. Bakanlıktan ayrıldıktan (1934) sonra Ankara ve İstanbul üniversitelerinde Türk İnkılâp Tarihi, Ankara Üniversitesi'nde Hint Tarihi okuttu, ikinci kez Cumhurbaşkanlığı genel sekreterliği yaptı (1938). 1942'de üniversiteden ayrılarak CHP'nin parti için muhalefet kanadında yeniden siyasal yaşama giren Bayur, Hürsöz (1945-1946) gazetesini çıkardı. Sonra Millet Partisi kurucuları arasında yer aldı (1948) ve partinin genel başkanlığına seçildi. 1954'te ayrılarak Demokrat Parti'ye geçti. Aynı yıl Manisa milletvekili oldu. 27 Mayıs 1960'tan sonra Yassıada'da yargılandı ve "anayasayı ihlâl" suçundan 4 yıl 2 ay hapis cezasına çarptırıldı (1961). Af Yasası'yla serbest bırakıldıktan (1964) sonra siyasal yaşama dönmedi. Başlıca yapıtları: "Türk İnkılabı Tarihi" (1940), "Yeni Türkiye Devletinin Haricî Siyaseti" (1934), "Ahval-i Hazıra" (1940), "Hindistan Tarihi" (1946), "Atatürk, Hayatı ve Eseri" (1. cilt, 1963)..
