Edebiyat terimi olarak Hüsn-i Ta'lil: Anlamla ilgili edebi sanat. Divan edebiyatında bir olayın meydana gelişini hayali ve güzel bir nedene bağlama yoluyla yapılır. Bu nedenin gerçekle ilgili olmaması ve kesin bir etkeninin bulunması gerekir. Hüsn-i tevcih diye de anlandırılır. Eğer neden, güya, sanki, acep, acaba, meğer gibi sözcüklerle olasılıklara dayandırılırsa şibh-i hüsn-i ta'lil (yani yarım hüsn-i ta'lil) yapılmış olur. Örnek:
Aceb bi bağ kenârında dursa lâle hacil
Ki lâlezâr-ı cemâlinde hûr u zârındır
Ahmet Paşa
(Lale bağ kenarında utungaç dursa şaşılır mı? Çünkü o lale bahçesine benzeyen yüzünün güzelliği yanında senin bir düşkünündür. Yani şair, sevgiliye, "senin yanakların o kadar kırmızı ki, lale bile onun yanında utanır kızarır" diyor. Lalenin kırmızılığı güzel bir nedene bağlanıyor.)
Aceb bi bağ kenârında dursa lâle hacil
Ki lâlezâr-ı cemâlinde hûr u zârındır
Ahmet Paşa
(Lale bağ kenarında utungaç dursa şaşılır mı? Çünkü o lale bahçesine benzeyen yüzünün güzelliği yanında senin bir düşkünündür. Yani şair, sevgiliye, "senin yanakların o kadar kırmızı ki, lale bile onun yanında utanır kızarır" diyor. Lalenin kırmızılığı güzel bir nedene bağlanıyor.)
Benzer Edebiyat Terimleri:
- Kesik Halk edebiyatımızda hece sayısı 7 ve 8 olan şiirlerin genel adı.
- Müşaare Karşılıklı şiir söyleme. Edebiyat araştırmacıları müşaareyi üçe ayırır
- Delâlet Söz ile anlam arasındaki bağlantı. Bir sözcüğün okunduğu ya da söylend
- Güzellik Bir eserde, hoşumuza giden ve bizde hayranlık uyandıran biçim ve ölçül
- Triyole On mısralı bir nazım şeklidir. Önce iki mısralı kısım, sonra dörder mı
- Epik (Destansı) Tiyatro Geleneksel tiyatro ile modern tiyatronun özelliklerini harmanlayan, ma
- Takti Aruzla yazılmış bir şiiri kalıplara ayırma.
- Sanat Bir duygunun, bir tasarımın, bir düşünce ya da güzelliğin biçimlendiri
- Terci-i Bent Biçimsel yönden terkib-i bentle aynı olan, vasıta beytinin her bendin
- Ekspresyonizm (Dışavurumculuk) Empresyonizme tepki olarak doğan edebiyat akımı.