ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Yeraltındaki suyun, doğal olarak toprak tabakası üstüne çıktığı su ağzı. Menbalar genellikle engebeli sâhalarda, yamaçlarda çıkar. Yağışlarla toprağa sızan su, killi tabakalara rastlayınca toprak altı...

Demir yolu raylarındaki madenin yapısındaki bir değişikliği, araya karışmış yabancı maddeleri ve çatlakları bulmaya yarayan aygıt. Defektoskopun elektromanyetik ve ses ötesi gibi değişik yöntemlerle ...

Hint-Avrupa dil ailesinin İran dalından bir dil. Bugün Tacikistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin resmî dilidir. 1 milyondan fazla insan tarafından konuşulan Tacikçe, Yeni Farsçanın yerel ağızlara da...

25-40 cm uzunluğunda, eti lezzetli, trakunya da denilen bir balık (Trachinus draco). Genellikle Marmara ve Akdeniz'de yaşar, sırt yüzgeçleri dikenli ve zehirli olduğu için bu adla anılır. ...

Gözün yapısı, hastalıkları ve çalışması ile meşgul olan bilim dalı. Eski medeniyetlerde oftalmoloji, yaygın olarak uğraşılan bir bilim dalı idi. Mısırlıların M.Ö. 1550 yılına âit Ebers papirüslerinde,...

İnsan haklarını korumak amacıyla İngiliz avukat Peter Benenson öncülüğünde 1961 yılında kurulmuş uluslararası örgüt. Özellikle dinî ve politik nedenlerden ötürü tutuklanan ve hüküm giyen kimselere yar...

Kazakistan'da, Altay Dağları'nın doğu kesiminde, İskit mezarlarının bulunduğu tarihî mekân. Büyük Ulagan Irmağı'na açılan vadide yer alan bu alanda, M.Ö. V.-III. yy'lardan kalan kurganlar bulunur. Kaz...

Doğu Anadolu'da akarsu. Çıldır Gölü'nden çıkıp bir süre Türkiye - Sovyetler Birliği sınırında akar ve Tuzluca ilçesinin kuzeyinde Aras'a karışır. 174 km. uzunluğundadır. ...

Beyni çevreleyen kemiklerin sıkıca kenetlenmesiyle oluşan yapı. Beyni dış etkilerden korur. Şekli yumurtamsıdır. Alt arkasında omurga ile eklemlenir. Ön tarafına yüz kemikleri bağlanır. Sekiz kemiğin ...

Resmî adı Gambiya Cumhuriyeti olan ülke üç taraftan Senegal ile çevrilmiştir. Afrika'nın batı ucu yakınlarında, Atlas Okyanusu kıyısında yer alır. Başkenti Banjul, nüfusu 1 381 496 (2000), yüz ölçümü ...

Hastalık yapan mikropların, kimyasal, fiziksel araç ve işlemlerle dolaysız olarak yok edilmesi. Dezenfeksiyon, hem hastalık sırasında hem de hastalık geçtikten sonra yapılmalı ve yalnız hastaya, dokun...

Her yıl gelişimini yenileyen çok yıllık odunsu bir bitki. Odunsu dokuya sahip, dik durabilen, dallara ayrılan ve tek bir gövdeden oluşan yüksek yapı, ağaçların tipik özelliğidir. Çalı adıyla anılan od...

Osmanlı devlet örgütünde, hükümdarın dışarıyla ilişkisini sağlamak, haberciliğini yapmakla görevli memur. Mabeyincilik kurumu, saltanatın tarihiyle yakın ilgilidir. İlk kez Emevîlerde ve daha sonra da...

Başlangıç noktaları aynı olan iki vektörün, büyüklüğü her ikisinin büyüklükleriyle aralarındaki açının sinüs değerinin çarpımına eşit, doğrultusu da kendilerine dik olan üçüncü bir vektör verecek biçi...

Dünyanın, Güneş etrafında bir kez tam dönmesi için geçen süre. Sene olarak da bilinir. Bir yıl, yaklaşık olarak 365 gün 6 saattir. Astronomide, uzunlukları farklı, değişik yıl tanımları vardır. ...

Mağaraların tavanında oluşan ve genel olarak koni biçiminde olan kalker yumru, istalaktik. Sarkıtlar, kalkerli bölgelerde erimiş hâlde fazla kalker kapsayan yeraltı sularının geçtiği boşluklarda, mağa...

Bir Türk dili konuşan, birden çok halka verilen ortak ad. Tatar sözcüğü, farklı zamanlarda farklı anlamlarda kullanılmıştır. Ruslar bu sözcüğü, yüzyıllar boyunca, Avrupa Rusyası'nda yaşayan Türk soylu...

Hz. Davut'a indirilmiş olan kutsal kitabın adı. Kelime olarak "yazılı şey ve kitap" anlamına gelir. Zebur, ilâhî kitapların en küçüğü olup yeni dinî hükümler getirmemiştir. Bugün elde bulunan Zebur nü...

Dolaşım yetmezliğinden doğan ağır durum. Çevresel kan dolaşımında meydana gelen aksamalardan kaynaklanır. Aksamanın nedeni, ince kan damarlarıyla kılcal kan damarlarının çeperlerinin geçirgenliğinin a...

Tohum tomurcuğunu taşıyan tohum yaprakları açık olan, tohumları bunların yüzeyinde serbest olarak yer alan bitkilerin genel adı (Gymnospermae). Çiçekli bitkilerin ayrıldığı iki büyük daldan biri olan ...

Yasa uyarınca bakıp yetiştirmek ya da yardım etmek yükümlülüğü olduğu hâlde bunu yerine getirmeyen kişiden mahkeme kararıyla alınan para. Nafaka, çeşitli biçimlerde olabilir. İştirak nafakası, boşanma...

Federal Almanya'da, Nordrhein-Westfalen bölgesinin merkezi olan büyük sanayi kenti. Nüfusu 650.000 (1991). Ren kıyısında ve Düssel kolu kavşağında bulunan kent, Ren-Ruhr sanayi yöresinin de yönetim ve...

Hikâye ve roman yazarı. 1890'da İstanbul'da doğdu. Babası bir mahalle bakkalı idi. Sırasıyla Cezrî Kâsım Paşa Mektebini, Eğrikapı Merkez Rüşdiyesini ve Menşe-i Küttab-ı Askeriyeyi bitirdi. Erkân-ı Har...

Baskı ya da ters çevirmeyle resim elde etmeyi sağlayan renkli sinema ve fotoğrafçılık işlemi. Almanlarca geliştirilen bu sistem 1940 yılında filmlerde kullanılmaya başlandı. Daha sonra Sovyetler'de ge...

Birbirine düşman iki kişi arasında, tanıklar önünde, öldürücü silâhlarla yapılan, daha önce kararlaştırılmış dövüş. Bir hesaplaşma niteliğinde olan düelloyu, Fransız filozofu Montesquieu'ye göre ilkin...