ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Bitki ve hayvan dokularında, özellikle ekşi meyvelerde bulunan renksiz, kristal yapılı, trikarboksilli bir oksi asit; limon asidi (C6H8O7). Ham şekerin Aspergillus niger adlı mantar aracılığıyla mayal...

Volkanları ve volkan etkinliklerini inceleyen bilim dalı. Yanardağbilim olarak da bilinir. Volkanlara ilişkin çalışmalar çok eski çağlarda başlamakla birlikte, ilk bilimsel araştırmalar 19. yüzyılın b...

Eski bir Mısır tanrısı. Mısır'ın henüz siyasal birliğini kuramayıp Güney ve Kuzey Mısır olarak iki ayrı devlet durumunda bulunduğu dönemde Horus, Kuzey Mısır'ın Delta Bölgesi'nin Güneş İlâhı'ydı. Şahi...

Mozart'ın iki perdelik operası. Lorenzo da Ponte'nin İtalyanca librettosu üzerine bestelendi. İlk kez 1787'de bestecisi tarafından çalındı, 1805'te de Paris Operası'nda sahneye konuldu. Yapıt, yazarı ...

Kürekli, özel teknelerle yapılan spor. Tekneler, genellikle hafif malzemelerden yapılır, kürek ve kürekçi sayısına göre sınıflandırılır. Kürekçilerin iki elleriyle bir kürek çektikleri tiplere "tekli"...

Güzelavratotundan elde edilen hiyosiyaminden türetilen bir alkaloit. Renksiz, ipek görünüşlü, kokusuz, acımtırak, iğneler şeklinde kristalleşen, 108°C'ta ergiyen bir katıdır. Soğuk suda az, alkol, klo...

Bileşikgiller familyasından tek yıllık bir bitki türü (Helianthus annuus). Günebakan, gündöndü ve günçiçeği olarak da bilinir. Boyları bir metreden dört metreye kadar değişir. İnce uzun gövdesinin tep...

Hücreyi biçimlendiren, seçici geçirgen ve esnek yapı. Protein, lipit (yağ) ve karbon hidratlardan oluşur. Lipitler çift tabakalı sıvı mozaik zar modelinin temelini oluşturur. Proteinler de bu lipit de...

Eski Roma'da üç sınıftan ikincisinin üyesi olan yurttaşlara verilen ad. Orta Çağ Avrupası'nda özel eğitimle yetişmiş, belli ülküler taşıyan, soylu, atlı savaşçı. Derebeylik düzeninde soyluluk unvanlar...

Hayvan postunun deriye dönüştürülmesi işlemi. Temizlenip yıkanan ham deriye tanen maddesi uygulanır ve böylece derideki jelatin, suda çözünmez bir madde hâline gelerek protein ipliklerini birbirine ba...

Zencefilgillerden, çok yıllık, otsu, ıtırlı bir bitki (Galanga officinalis). Güzel çiçekler açar. Kök sapları baharat olarak kullanılır. Daha çok Asya'nın sıcak bölgelerinde yetişir....

Türklerde iç ve dış mimarî süslemenin en renkli kolu olan çini sanatı, asıl büyük ve sürekli gelişmesini Anadolu Türk mimarîsinde göstermiştir. Değişik tekniklerle zenginleşen bu süsleme sanatı, her z...

Doğu ve Orta Sibirya'da ırmak. Uzunluğu 4.270 km.dir. Baykal Dağları'nın batı yamacında doğar, İrkutsk Bölgesi'nden ve Yakutistan'dan geçer, Verkoyan Dağları'nın güney ve batı etekleri boyunca yol alı...

Ağırlıkça % 2,5-3,5 hidrojen peroksit ihtivâ eden renksiz, hafif asidik özellik gösteren bir sıvı. Ağıza alınca köpük yapar. Yoğunluğu takriben 1 g/cm3tür. Çözeltisinden, oksijenin açığa çıkması ve so...

Hece vezniyle yazılmış şiirlerde dizelerin vezne göre bölündüğü yer. Durgu, ölçüm sözcükleri de kullanılmıştır. Amaç hece sayısı eşit dizelerde tekdüzeliği gidererek bir uyum sağlamaktır. Beş hecelile...

Selülozun nitrat esterleri karışımından oluşan ve selüloz nitrat adıyla anılan organik madde. Pamuk ya da odun hamuruna nitro grubu (-NO2) ilâvesiyle elde edilir. İçindeki azot miktarı %12'den azdır. ...

Yirminci yüzyılın ilk yarısının sonlarına doğru Fransa'da ortaya çıkan felsefî akım. En önemli temsilcileri Martin Heidegger, Karl Jaspers, Jean-Paul Sartre, Gabriel Marcel ve Maurice Merleau-Ponty ol...

Hava ya da su gibi esnek bir ortamda ilerleyerek bir aletle saptanabilen ya da insan kulağında işitme duyusuna yol açan basınç değişimi, parçacıkların yer değiştirmesi ya da gerilme gibi mekanik düzen...

Pıhtılaşma sonunda kandan ayrılan sıvı bölümdür. Belirli bir hastalığa özgü antikorlar içeren serum, kişide o hastalığa karşı geçici bir direnç oluşturmak için enjekte edilebilir, buna pasif bağışıklı...

Gülgiller (Rosacae) familyasının Sorbus cinsini oluşturan çeşitli ağaç ve çalı türlerinin genel adı. Bu türlerin bazıları beyaz çiçekleri ve gösterişli meyvelerinden dolayı süs bitkisi olarak yetiştir...

Cumhuriyetin ilânından sonra Türkiye'de eğitim sistemini yeniden düzenleyen yasa. 3 Mart 1924'te çıkarıldı; daha önce Şeriye ve Evkaf Vekâleti'ne bağlı olan eğitim kurumları bu yasayla Maarif Vekâleti...

Divan şiirinde bir gazelin her beytinin mısralarının arasına iki ya da daha çok mısra eklenerek oluşturulan nazım biçimi. Eklenen mısralar tahmiste olduğu gibi eklendikleri beyitlerin birinci mısralar...

Sinop iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kasaba. Gökırmak'ın vadisinde kurulmuştur. Yakınlarındaki Ambarkaya adlı tarihî kaya mezarının İ.Ö. 2. yüzyıldan kalma olduğu sanılmaktadır. Ekonomik ...

İki ya da daha çok sözcükten oluşan söz öbeği. Bir tamlamada anlamı belirlenen ögeye tamlanan, belirleyici ögeye ise tamlayan denir. Tamlama iki ya da daha çok addan oluşuyorsa ad tamlaması, tamlayan ...

Türk gölge oyununun, kendini halktan üstün görme, bilgiçlik taslama, kitap dili kullanma gibi özentileri olan iki temel tipinden biri. Karagöz'le arasındaki karşıtlık nedeniyle, Karagöz'ün Hacivat'ı...