Edebiyat terimi olarak Muamma: 1- Belli kurallara uyarak bir insan adı çıkacak biçimde düzenlenmiş manzum bilmece.
2- Başta Esmâ'yı Hüsnâ (Allah'ın doksan dokuz güzel ismi) olmak üzere konusu insan ismi olan manzum bilmeceler. Kelime "gizli, örtülü, anlaşılması güç veya işaret remiz yoluyla söylenmiş söz" anlamlarına gelir. Muammalar lügazlardan farklıdır. Muammalar Allah'ın isimlerinden biri veya insan ismi için düzenlenirken lügazlar her şey hakkında düzenlenirler. Yalnız muammaların bazen lügaz, hatta âşık edebiyatında bir çeşit bilmece (âşkı -muamma) karşılığı olarak da kullanıldığı görülür. Muamma alanında en çok eser veren şairimiz Emri (Edirneli Emrullah Çelebi) olmuştur. Muammanın düzenlenmesinde ebced hesabı kullanılır. Örnek:
Bende yok sab-ü sükun sende vefadan zerre
İki yoktan ne çıkar fikr edelim bir kerre
Nâbi
2- Başta Esmâ'yı Hüsnâ (Allah'ın doksan dokuz güzel ismi) olmak üzere konusu insan ismi olan manzum bilmeceler. Kelime "gizli, örtülü, anlaşılması güç veya işaret remiz yoluyla söylenmiş söz" anlamlarına gelir. Muammalar lügazlardan farklıdır. Muammalar Allah'ın isimlerinden biri veya insan ismi için düzenlenirken lügazlar her şey hakkında düzenlenirler. Yalnız muammaların bazen lügaz, hatta âşık edebiyatında bir çeşit bilmece (âşkı -muamma) karşılığı olarak da kullanıldığı görülür. Muamma alanında en çok eser veren şairimiz Emri (Edirneli Emrullah Çelebi) olmuştur. Muammanın düzenlenmesinde ebced hesabı kullanılır. Örnek:
Bende yok sab-ü sükun sende vefadan zerre
İki yoktan ne çıkar fikr edelim bir kerre
Nâbi
Benzer Edebiyat Terimleri:
- Aklektizm
Felsefede uyuşabilir tezleri toplayıp uyuşmayanları bir yana bırakma e
- Kıssa
Kendisinden ahlak dersi çıkartılan özlü ve kısa söz.
- Tekerleme
Kimi sözcüklerin, seslerin yinelemesi, ölçü, uyak gibi öğelere bağlı k
- Ninni
Ölçü ve uyak yönünden maniye benzeyen, genellikle çocukları uyutmak iç
- İnşa
Divan edebiyatında edebi sanatlarla yüklü, süslü düzyazılara verilen i
- Belginlik
Düşünce ve duyguların, eksiksiz ve anlaşılır biçimde anlatılması.
- Tetabu-I İzâfât
İkiden fazla ismin meydana getirdiği zincirleme tamlama. Edebiyatımızd
- İmale
Ölçü gereği aruzda açık heceyi kapalı okuma. Hecelerin uzunluk ve kısa
- Prozodi
Kelimelerin taşıdıkları seslerin değerlerine ve hecelerin taşıması ger
- Epilog
Son deyiş.
