A. Kadir Kimdir?
(1917 İstanbul - 1985 İstanbul)şair. Asıl adı Abdülkadir Meriçboyu. Ortaöğrenimini Eyüp Ortaokulu (1933) ve Kuleli Askeri Lisesi'nde tamamladı (1936). Kara Harp Okulu son sınıf öğrencisiyken Nâzım Hikmet'le birlikte yargılandı; on aya mahkûm edilerek okuldan çıkarıldı. Askerlik görevini tamamladıktan sonra İstanbul Hukuk Fakültesi'ne girdi (1941). Bir yandan da Tan gazetesinde düzeltmen olarak çalışıyordu. "Tebliğ" (1943) adlı şiir kitabının toplatılması üzerine İstanbul dışına sürgün edildi. Muğla, Balıkesir, Konya, Kırşehir ve Adana'da yaşadı. Dönüşünde (1947) bir süre bir bisküvi fabrikasında çalıştı; daha sonra İskit, İnkılâp, Varlık yayınevlerinde düzeltmenlik, çevirmenlik yaparak yaşamını sürdürdü. Ses, Yeni Edebiyat, Gün, Pınar, Yığın, Yürüyüş (1940 - 1946), Yeryüzü, Beraber, Yağmur ve Toprak, Yeditepe, Şairler Yaprağı, Dönem, Gelecek, Militan, Sanat Emeği dergilerinde yazan A. Kadir, toplumcu gerçekçi şiir akımının öncü adlarından biridir. Yapıtları: "Tebliğ" (1943), "Hoş Geldin Halil İbrahim" (1959), "Dört Pencere" (1962), "Mutlu Olmak Varken" (bütün şiirleri, 1968). Çevirileri: "Bugünün Diliyle Mevlânâ" (1955), "İlyada" (A. Erhat ile 1958, Habip Edip Törehan Bilim 1959, Türk Dil Kurumu Çeviri ödülleri kazandı, 1961), "Asıl Adalet" (1960), "Bugünün Diliyle Hayyam" (1964), "Eski Çağlar Tarihi" (1965), "Bugünün Diliyle Tevfik Fikret" (1967), "Odysseia" (A. Erhat ile, 1970). Öteki yapıtları: "Sovyet Rusya'da Onbeş Gün" (1978), "1938 Harb Okulu Olayı ve Nâzım Hikmet" (1966). Asım Bezirci, Afşar Timuçin, Eray Canberk ile birlikte ünlü batılı şairlerden Türkçeye çevrilen şiirleri değişik kitaplarda topladı. Çeviri edebiyatımıza katkılarından dolayı T.Y.S. Hasan Ali Ediz Çeviri (1980) ve Yazko Çeviri ödüllerini kazandı.
