Doğum Kontrolü Nedir?
İnsanlarda doğumların sınırlandırılması ya da istenmeyen gebeliklerin önlenmesi amacıyla başvurulan yöntemlerin tümü. Doğum kontrolü yöntemleri üç ana grupta toplanabilir: Belirli zamanlarda cinsel ilişkide bulunmamak; gebeliği önleyici ilâç ya da gereçler kullanmak; bebek doğmadan önce gebeliği sona erdirmek. Doğum kontrolü, ilk kez Robert Malthus'un (1766-1834) yazılarında gündeme geldi. "An Essay on the Principles of Population" (Nüfus İlkeleri Üstüne Deneme, 1798) adlı yazısında, Malthus, nüfusun besin stoklarından daha hızlı arttığını ve dolayısıyla insanların büyük bir bölümünün her zaman yoksulluk içinde yaşayacağını öne sürdü. Nüfusun büyük bir hızla artışını önlemek için ise, kurallı bir biçimde cinsel ilişkiden kaçınmayı önerdi. Malthus'un izleyicileri (Francis Place ve Robert Dale Owen), gebeliği önleyici ilâç ve gereçleri savundular. Buna karşın, çeşitli ülkelerde bu türden ilâç ve gereçlerin satılmasını ve tanıtılmasını yasaklayan yasalar kabul edildi. Bu yasalara duyulan tepki, doğum kontrolü" href="/dogum-kontrolu.htm">doğum kontrolünü savunan kadınları harekete geçirdi (İngiltere'de Annie Bessaut, ABD'de Margaret Sanger). 1960'lı yıllarda, doğum kontrol hapı ve rahim içi araçları, doğum kontrolü" href="/dogum-kontrolu.htm">doğum kontrolü yöntemlerine katıldı. Günümüzde dünya kadınlarının birçoğu doğum kontrol hapları ya da rahim içi araçlarını kullanmaktadırlar. Doğum kontrol hapları, östrojen ve projesteron hormonlarının sentetik biçimlerini içerirler. Hipofiz bezi tarafından salgılanan ve döllenmenin gerçekleşebilmesi için bezcikleri etkileyen FSH ve LH hormonlarının etkilerini ortadan kaldırır. Doğum kontrol haplarının birçok türleri vardır, kullanılmaları kesinlikle doktor denetiminde olmalıdır. Rahim içi araçlar, rahime yerleştirilen, genellikle plastikten yapılmış küçük araçlardır. Bu araçların gebeliği nasıl önlediği konusunda, yumurtanın fallop borularından geçişini hızlandırarak döllenmeyi engellemeleri; rahmin duvarını, döllenmeyi engelleyecek bir bozunmaya uğratmaları; döllenmiş yumurta hücresinin rahim duvarına tutunmasını önlemeleri gibi değişik varsayımlar ortaya atılmıştır. Doğum kontrolünde kullanılan diğer araç ve yöntemler şunlardır: Prezervatif, diyafram, sperma öldürücü ilâçlar, erkeğin ya da kadının kısırlaştırılması.
