ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Bizans İmparatorluğu'nda son hanedan (1261-1453). Soyun kurucusu VIII. Mikhail'dir. Bu soydan yedi imparator Bizans İmparatorluğu tahtına çıktı. Mikhail'in 1261 yılında İstanbul'u Lâtinlerden geri alm...

Elektrik alan şiddetinin iki nokta arasındaki çizgisel integrali (simgesi V ya da U). Bir yükün elektrik alanı içinde bir noktadan ötekine (izlediği yol ne olursa olsun) gitmesi hâlinde yapılan iş, yü...

Türk lehçelerinden biri. Kuzeydoğu Bulgaristan, Romanya, Moldova ve Ukrayna'da yaşayan Gagavuzlar tarafından konuşulmaktadır. Gagavuzca, bugünkü Türk lehçelerinin güneybatı grubu ya da Oğuz grubu için...

(Juncus) Hasırotugillerden, bataklıklarda yetişen bir saz. Ülkemizin iç kesimlerindeki bataklıklarda 800-1830 metreler arasında yayılış gösterir. Tuzlu bataklıklarda iyi gelişen bu türün, sivri uçlu,...

(yaklaşık olarak 325-410), Yunan matematikçisi. İskenderiye okuluna bağlıdır. Birinci dereceden denklemler üzerine kuramı ile ikinci dereceden denklem çözümleri matematiğe yenilikler getirdi. "Aritmet...

Çift tuzların çok bilinen bir çeşidi olup, 1+ ve 3+ değerlikli metaller, sülfat kökü ve kristal suyu bulunduran bir bileşik. Genel formülü Me+ M3+ SO4 12H2O şeklindedir. En çok bilineni ve kullanılanı...

Erzurum ve Sıvas kongrelerini temsil eden ve onlar adına işleri yürütmekle görevli yetkili heyet. Bir geçici hükümet olarak da nitelendirilebilir. Erzurum Kongresi adına seçilen Heyeti Temsiliye şu ki...

Bir bileşiği oluşturan atomların atom ağırlıkları (tartıları) toplamı. Daha çok NaCl, CaO, MgSO4 gibi molekül yapısı göstermeyen bileşikler için kullanılır. Örneğin NaCl'ün formül tartısı (Na = 23, Cl...

Bahaettin Nakşibent'in (1318-1389 Buhara) kurduğu tarikat. Temel ilkelerini Yesevîlik'ten ve daha çok Hacegânilik'ten alan, şeriata ve Sünnî inançlara sımsıkı bağlı olan Nakşibendîlik, bir yandan Sünn...

Yıl çıbanı, Halep çıbanı, Bağdat çıbanı, Diyarbakır çıbanı, Antep çıbanı gibi adlarla da anılan ve dünyâda belirli iklim bölgelerinde görülen bir hastalık. Akdeniz ve Ortadoğu'da sık olan Şark çıbanın...

Korozyona ve ısıya dayanıklı demirkrom alaşımı. Mutfak eşyası, motor parçaları yapımında, ayrıca otomobillerde, buzdolaplarında ve çeşitli metal eşyada kullanılır. İlk kez 1913 yıllarında İngiltere'de...

Muhammet Peygamber'in, İslâm ulularından Veysel Karani'ye armağan ettiği söylenen hırka. İstanbul'da Karagümrük Hırkai Şerif Camii'nde özel bir sandıkta saklanır. Ramazan'ın ikinci yarısında halka açı...

Metalürjide bir metalin filizinden ayrılmasında kullanılan ilk işleme verilen ad. Deriştirme ön işlem ya da zenginleştirme olarak da adlandırılır. Bir filizde istenen metalden düşük bir yüzdede bulunu...

Sürüngenler (Reptilia) sınıfının, timsahlar (Crocodyla) takımındaki türlere verilen genel ad. Suda yaşayan kertenkele benzeri sürüngenlerdir. Boyları 1,5-10 m arasında değişir. Başları iridir. Ağız ve...

Değerli taş niteliğindeki iki silikat minerali olan jadeyit ve nefritin ortak adı. ...

Vücûdun, allerjisi olduğu kimyâsal veya fiziksel tahriş edicilere ve mikroorganizmaların sebeb olduğu lokal tahrişe verdiği cevap. İltihâbî her rahatsızlık -it (veya -itis) sonlanmasıyla ifâde edilir...

Havanın akciğerlere girip çıktığı ana kanaldır. Akciğerlere girişinde bronşlara ayrılır. "C" şeklinde kıkırdak bileziklerle çevrelenmiştir. Trake de denir. Duvarında düz kaslar ve kirpikler bulunur. B...

Gök cisimlerinin Dünya'dan görünümlerini, ışıklı izdüşümleri hâlinde yarı küresel bir kubbe ekran üzerinde göstermeye yarayan aygıt ve bu aygıttan yararlanılarak gök bilim, uzay bilimleri ve bunlarla ...

Burdur-Antalya karayolu üzerinde ve Antalya'nın 30 km kadar kuzeyinde, 950 m yükseklikte boğaz. ...

Eskiden îdam mahkûmlarının başlarını gövdelerinden ayırmak için kullanılan âlet. İlk defâ 12. yüzyılda İskoçya'da ve 13. yüzyılda İtalya'da kullanılmıştır. Giyotin adı, âletin kullanılması için Frans...

İzmit Körfezi doğusunda Adapazarı'na kadar uzanan ve tabanı alüvyonla örtülü bir depresyon içinde yer alan tatlı su gölü. Uzunluğu 16, maksimum genişliği 6 km; maksimum derinliği 63 m. ve yüzölçümü 47...

Yalnızca mikroskopla görülebilen tek hücreli canlılar. Tek hücreli olmalarına karşın, çok karmaşık yapıda olabilirler. Kural olarak eşeysiz ve bölünme yoluyla çoğalırlar; ancak tomurcuklanma ve seyrek...

Bir şeyi duyurmak, tanıtmak ya da propagandasını yapmak amacıyla herkesin görebileceği yerlere yapıştırılan, çoğu resimli ilân. Eski Yunan ve Roma'da olduğu kadar Doğu ülkelerinde de duvarlara resmî y...

Buhar gücüyle çalışan deniz taşıtlarının ortak adı. İstimbot ya da buharlı gemi olarak da bilinir. Önceleri yalnızca ırmaklarda yolcu ve ticarî mal taşımacılığında kullanılan çarklı tekneler buharlı g...

Eski Anadolu ve Akdeniz dilleri öbeğinden bir dil. İ.Ö. 11. yüzyılla İ.Ö. 640 yılları arasında Van (eski adı Tuşpa) dolaylarında Urartu Devleti'nde kullanılmıştır. Urartular iki türlü yazı kullanmışla...