ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Tutuşabilen bir maddenin yanmasıyla ısı ve ışığın birlikte belirmesi. Ateş, genellikle kor hâlindeki katı cisimleri ve parlayan gazları kapsar. Ateşin insanlık kadar eski olduğu bilinmektedir. İlkçağl...

Mısır'a egemen olan Sami kökenli kavim. İ.Ö. 17. yüzyılda Mısır'da egemenliği ele geçirerek 15. ve 16. sülâleleri kurdular. Hiksos egemenliğinin İ.Ö. 1680-1580 yılları arasında olduğu sanılmaktadır. S...

İlk Çağ'da bugünkü Yunanistan'da yaşamış olan bir kavim. İ.Ö. 2000 yıllarında Yunanistan'a girdiler. İ.Ö. 1600 yıllarından başlayarak Girit uygarlığının etkisinde kaldılar. Birtakım şehir devletleri k...

Sömürgelerden oluşan imparatorluklarda sömürgelere egemen olan ve onları yöneten ülke. On dokuzuncu yüzyıla değin dünyanın en önemli başülkesi Britanya Krallığı idi. Birçok Afrika ülkesinden Hindistan...

Kokulu, yapışkan, koyu sıvı bir madde, terementi. Çamlardan ve sakız ağaçları gibi bazı ağaçlardan elde edilir. Eczacılık, boyacılık ve cilâda kullanılır. Fosfor zehirlenmesine karşı kullanılan panzeh...

Bir devrede, kutupları değişmeyen bir akım kaynağının sağladığı tek yönlü akım. Pillerde, akümülatörlerde, dinamolarda ve fotosellerde üretilen doğru akım, en çok elektrikli kaplamada, kaynak işlerind...

Pişmiş topraktan yapılan levha biçimde bir yüzü renkli ve sırlı duvar kaplama malzemesi. Duvarları süslemek için kullanılır. Genellikle çiçek resimleriyle bezelidir. Sözcük geniş anlamda aynı biçimde ...

Çift kanatlılar (Diptera) takımından Drosophila cinsine ait yaklaşık bin böcek türünün ortak adı. Genellikle çürümüş meyvelerle beslenirler. Bu sineklerin önemi, yaşam çevrimleri çok kısa olduğundan, ...

Genellikle erkeklerde ve menopoz sonrası kadınlarda görülen, başta el ve ayak başparmakları olmak üzere parmaklar, dizler, el bilekleri, dirseklerde şişkinlik ve ağrıyla beliren bir hastalık. Ayak baş...

Estonya ve Rusya'da göl. Yüzölçümü 3.560 km2'dir. Velikava ve Ema ırmaklarını alır; fazla sularını Narva ile Finlandiya Körfezi'ne akıtır....

(? Van-1592 Medine), bilgin. Vanlı olduğu için Naima tarafından Mehmedül Vani olarak adlandırılmıştır. Medreselerde okudu, müderrislik ve müftülük yaptı; Rodos, Manisa, Selânik, Kütahya ve Medine kadı...

Düğünçiçeğigillerden, odunsu bitki cinsi (Clematis). Dünyada yaklaşık 230 türü vardır. Türkiye'de pek görülmez. Çalı ve yarı çalı hâlinde, çoğu sarılgandır. Büyük çiçekli türleri parkçılık yönünden ön...

Madenî para, altın ve madalya basımıyla görevli kuruluş. Osmanlı Devleti'nde ilk darphane I. Mehmet tarafından yaptırıldı. Darphanede basım işleri 1841 yılına kadar çekiçle dövülerek yapılırken daha s...

ŞÂMÂNÎLİK (Şamanizm); Asya'da yayılan bozuk dinlerden birinin adı. Şâmânîler, ilâhî (semâvî) dinlerden hiçbirine inanmayan, yıldızlara, aya, güneşe, heykellere, cinne tapınan kimselerdir. Şâman, bu...

İçinde kontrollü bir zincirleme tepkime başlatılıp sürdürülebilecek biçimde düzenlenmiş aygıt. Reaktörde nötronlar, gamma ışınları, radyoaktif fisyon ürünleri ve ısı meydana gelir ve genellikle bunlar...

Omurgalılarda, iskeletin esâsını ve vücûdun eksenini teşkil eden yapılar. Omurgayı meydana getiren her bir birime de "omur" denilir. Omurga, değişik sayıda ve yapılışta omurlardan meydana gelmiştir. O...

Kodlanmış mesajları göndermeye yarayan elektrikli aygıt. Telgraf konusundaki deneyler, üzerinden elektrik akımı geçmekte olan bir telin yakınındaki manyetik ibrenin saptığının gözlenmesiyle başladı (1...

Bileşikgillerden, bir çeşit hindiba (Cichorium endivium). Taze sürgünlerinden elde edilen acı sıvı, eskiden hekimlikte uyuşturucu ve yatıştırıcı olarak kullanılırdı. Sürgünlerinden akan özsu kurutulup...

Moleküllerin, genellikle ısı etkisiyle, tersinir biçimde, daha yalın moleküllere ayrılması. Disosiyasyon ve çözüşme de denir. Lipitlerin yağ asitleri ve gliserole ayrılması ve bir ayrıştırıcı çözücüde...

Karadeniz'in güneydoğu kesiminde yaşayan Güney Kafkasyalı bir topluluk. Laz adına, Hristiyanlığın ilk dönemlerinden başlayarak, birçok kaynakta rastlanmaktadır. Bu kaynaklarda, Lazların yaşadıkları be...

Periyodik cetvelde metallerle ametaller arasındaki elementlere verilen ad. Bunlar; bor, silisyum, germanyum, arsenik, antimon, tellür, polonyum ve astatin elementleridir. Bu elementlere yarı metal adı...

İrlanda'nın en büyük akarsuyu. Kuzey İrlanda'da doğar, güneye akarak birtakım göllerden geçer. Limenick'te batıya dönerek, uzun ve derin bir haliçle Atlas Okyanusu'na dökülür. Uzunluğu 360 km.dir. ...

Basınç ya da sıcaklık değişimiyle bir madde ya da karışımın evrelerinde (katı, sıvı, gaz) ve bileşiminde oluşan değişiklikleri gösteren grafik. Faz diyagramı da denir. Hâl diyagramındaki çizgiler madd...

İlk Çağ'da İber Yarımadası'nda yaşayan ve buraya adını veren halk. İberlerin bu bölgeye taş devrinin sonlarında yerleştikleri sanılmaktadır. Ancak bu halkın kökeni hakkında görüş birliği yoktur. Önce ...

Bazı hayvanların embriyo evresinden ergin evreye geçişlerde gösterdiği belirgin farklılaşmaya verilen ad. Yavru evresi ya da embriyo evresiyle ergin evresinin dış görünüşü birbirinden farklıdır. Özell...