ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Göz merceğinin, küresel olmayıp değişik düzlemlerde değişik eğrilikte olmasından ileri gelen görme kusuru. Merceğin farklı eğrilikte olması, kırılan ışınların bir nokta (odak) yerine, bir çizgi boyunc...

Yağı ya da suyu çıkarılmış bitkinin kuru kalıntısı, posası. Genellikle hayvan yemi, gübre ya da yakacak olarak kullanılır. Küspeler fazla miktarda selüloz taşıdıklarından sindirilmeleri zordur. Bu ned...

Kanın pıhtılaşmasında önemli rol oynayan iki madde. Kanda çözünmüş olarak bulunan fibrinojen, pıhtılaşma sırasında, trombin enzimi etkisiyle katı, polimer yapılı, çözünmez bir protein olan ve ağ şekli...

Yugoslav yazarı İvo Andriç'in romanı (1945). Roman, Drina Köprüsü'nün yapılışından (1571), I. Dünya Savaşı'nın ilk günlerinde yıkılışına (1914) değin uzanan dört yüz yıllık bir zaman parçası içersinde...

Ruhsal yaşama ve bedene egemen olmayı amaçlayan Hint felsefe sistemi. Hint felsefesinin altı geleneksel sisteminden biridir. Yoga sözcüğü dünyanın en eski ana dili olan Sanskrit dilinde boyunduruk anl...

İngiliz hümanist Sir Thomas More'un yapıtı (1515-1516). Hayalî ve ideal bir ülkeyi anlatır. More, yapıtına "hiçbir yer" anlamına gelen Yunanca sözcükten (u+topos) yola çıkarak bu adı koymuştur. More, ...

Pasmantarlarının neden olduğu bitki hastalıklarına verilen ad. Bu hastalığı yapan mantarlar, pasmantarları (Uredinales) takımındandır. Bu takımın yaklaşık 3.000 türü bulunur. Hastalığa pas adının veri...

Birden fazla yapısal birimlerin birbirilerine kovalent bağ ile bağlandığı, molekül ağırlığı yüksek olan organik bileşik. Bir polimeri oluşturan yapısal birimlerin her birine "monomer" adı verilir. İki...

Bölünmeyen çarpan ya da 1 ve kendinden başka tam böleni olmayan çarpan. Asal bölen de denir. Asal çarpan, sayılarda asal sayı, matematiksel ifadelerdeyse, tam böleni olmayan ifadedir. Örneğin, asal ol...

Germisid diye de adlandırılan bu maddeler mantar, bakteri gibi mikroorganizmaların çoğalmasını önler ya da onları öldürürler. Antiseptikler daha çok mikroorganizmaların vücut yüzeylerine ulaşmasını ön...

İç içe çeşitli renk halkalarıyla bölünen, kalseduan kuvarsı türünden, sert, parlak ve değerli bir taş. Volkanik kayaçlardaki boşlukların çeperlerinde mineral ya da organik maddelerin, genellikle de si...

Dünyanın bugüne kadar geçirdiği biçimsel değişikliklerin ayrıldığı geniş dönemler. Radyoaktivite yöntemiyle yapılan hesaplara göre dünyanın yaşı 4.5 milyar yıl kadardır. İlk oluşumundan bugüne, dünyan...

Familyası: Kenevirgiller (cannabinaceae). Türkiye'de yetiştiği yerler: Kuzey Anadolu, Marmara bölgesi. Ayrıca Bilecik ve havâlisinde ekimi yapılır. Temmuz-eylül ayları arasında yeşilimsi-beyaz ren...

Eski Yunan ve Roma'da tüm tanrılara adanan büyük tapınak. Sözcük, Yunanca "pan" (tüm) ve "theos" (tanrı) sözcüklerinden oluşturulmuştur. Günümüzde bazı uluslarda ulusal kahramanların gömüldüğü anıt me...

Ray aralığı 40-60 cm eninde olan küçük demiryolu. Fransız sanayicisi Paul Decauville tarafından yapılmıştır. En çok maden ocaklarında kullanılır. Raylar madenî traversler üzerine oturtulur. Kolaylıkla...

Yerküre ve onun atmosferi tarafından yayılan enerji. Doğrudan Güneş ışınlarıyla gelen kısa dalga radyasyon yer ve onu saran atmosfer tarafından emildikten sonra tekrardan uzun dalga radyasyon olarak g...

Familyası: Uskumrugiller (Scombridae). Yaşadığı yerler: Atlantik, Pasifik, Hint Okyanusu ve denizlerimizde. Özellikleri: Boyu 5-6 metre, ağırlığı 900 kilograma ulaşabilen göçmen bir balık. Çok hızlı...

Nikaragua'nın iç kesiminde yayılan geniş çöküntü alanında, Managua Gölü'nün güneyinde büyük göl. Yüzölçümü 8.400 km2 dir. Fazla sularını San Juan Irmağı ile Atlas Okyanusu'na gönderir. Üzerinde birçok...

Ağır cisimlerin yukarı kaldırılması ya da yatayda hareket ettirilebilmesi için kullanılan makinelerin ortak adı. Eski çağlardan beri kullanılan vinçler 19. yüzyılda buhar makineleriyle içten yanmalı m...

Roma mitolojisinde kadınlık tanrıçası. Yunan mitolojisindeki Hera'yla bir tutulur. Jüpiter'in karısı olarak kabul edilir ve Jüpiter- Juno-Minerva üçlüsü içinde yer alır. İlgilendiği her konuya göre çe...

Türkistan'daki Oğuz kabilelerini birleştirerek Horasan ve İran'da bir devlet kuran Müslüman-Türk hanedanı. Hanedanın kurucusu Dokak oğlu Selçuk Bey'dir. Selçuk Bey'in torunu Tuğrul Bey, İran ve Irak'ı...

Amerika kıtasının ABD-Meksika sınırının güneyinde kalan bölümü. Orta ve Güney Amerika için kullanılan bu ad, bölgedeki Lâtin kökenli, İspanyolca, Portekizce ve Fransızca konuşan halklar nedeniyle veri...

Avena sativa. Buğdaygillerden, en çok hayvan yemi olarak yetiştirilen bir bitki. Anayurdu Orta Asya ve Ön Asya'dır. Bitkinin gövdesi ince kamış biçimindedir. Başakları salkım gibi aşağıya sarkar. Yula...

Demir ya da çelikle vurulduğunda kıvılcım çıkaran bir tür kuvars. Sileks olarak da bilinir. Tarih öncesi dönemlerde birçok aletin yapımında ham madde olarak kullanılmıştır. Çakıltaşı yatakları ender b...

Osmanlı yönetim düzeninde sancak denilen yönetim biriminin başında bulunan kimse. Aynı zamanda askerî yetkisi de vardı. Yıllık en az 200.000 akçelik "has"a sahipti. Savaş zamanı, askerleriyle birlikte...