ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Eşkanatlılardan, asmalara zarar veren, sarımsı renkte bir böcek (Phylloxera vastatrix). Asma yapraklarında belirgin kırmızı lekeler oluşturur. En yaygın olarak görülen filoksera türü hastalığa neden o...

Beyaz ışığın, tayf ya da kromatik sapınç oluşturmak üzere renkli demetlere ayrılması. Gerçekte bu olay kırılma indisinin, dalga boylarına bağlı olarak değişmesinden ileri gelir. Çoğu saydam maddeler i...

İkiçeneklilerin şahteregiller familyasından, bir yıllık otsu bitki (Fumaria officinalis). Kırlarda ve yol kenarlarında çok rastlanır. Çiçeklerinde "fumarin" adlı bir alkaloit olduğundan hekimlikte, ha...

Hekim dilinde sadece fır dönme yanılgısı. Baş dönmesi öznel bir duygudur. Gerçek baş dönmesini yalancısından ayırmak için dikkat edilmesi gereken bazı özellikler vardır. Gerçek baş dönmesi, daha az ka...

Lâvların anîden soğumasıyla oluşan cam gibi şekilsiz kayaçlara verilen ad. Obsidiyen olarak da bilinir. Kimyasal yapısı granitle aynı olup kuvars gibi demir magnezyumu içerir. Volkan camı genellikle s...

Eski Roma'da halkın aşağı sınıfına verilen ad. Roma vatandaşlarının üstün sınıfını oluşturan patricilerden daha dar haklara sahiptiler. Ticaret yapabilir, mal-mülk edinebilir, ancak patricilerle evlen...

Sömürgelerden oluşan imparatorluklarda sömürgelere egemen olan ve onları yöneten ülke. On dokuzuncu yüzyıla değin dünyanın en önemli başülkesi Britanya Krallığı idi. Birçok Afrika ülkesinden Hindistan...

Türk alfabesinin on beşinci harfi. Sesbilim bakımından akıcı, sızıcı, sürekli, yumuşak diş ve önavurt ünsüzü. Bu ses, sözcük başlarında ve y sesinden önce hep ince söylenir yani öndamaktan çıkarılır. ...

Aklın almadığı, doğa yasalarına aykırı şeylere inanma, batıl inanç. İnsanın, bildiğiyle yetinmeyip bilgisinin sınırlarını sürekli genişletmeye uğraşması, bir yandan bilimsel ilerlemeyi sağlarken, öte ...

(1914 Mount Pleasant/İowa), Amerikalı fizikçi. Yükseköğrenimini İowa Üniversitesi'nde yaptı. 1951'de aynı üniversitenin fizik ve astronomi profesörlüğüne getirildi. Atmosferin fizikî ve biyolojik özel...

Osmanlı İmparatorluğu'nda savaşlarda ya da akınlarda elde edilen esirlerden alınan devlet payını gösteren ve düzenleyen kanun. Sözcük Farsça penç (beş) sözcüğünden gelir. Osmanlılarda bu kanun I. Mura...

Kuzeydoğu Bulgaristan'da, Romanya'da, Moldova ve UkraynaÔda yaşayan Hristiyan Türkler. Gagavuz adının Gök Oğuz adından geldiği ileri sürülmüşse de Paul Wittek bu adın, Keykâvus adından geldiğini savun...

Resim, heykel, mimarlık gibi şekle ve hacme dayanan, üç boyutlu sanatlara verilen ad. Plastik sanatlarda, kompozisyon, ifade ve dekorasyon gibi estetik özelliklerin; pratiğe ve kullanıma yönelik özell...

İtalya'da ırmak. Toscana Apeninleri'nde doğan Tiber, 396 km. uzunlukta olup Roma'dan geçer ve Ostia yakınında Tiren Denizi'ne dökülür. Başlıca kolları sağda Amiata Dağı'ndan gelen Paglia ile solda Ner...

Çember şeklinde, büyük ve enlice bir kasnağın iki yüzüne deri gerilerek yapılan, tokmak ve değnekle çalınan vurmalı çalgı. Davul; çağlar boyu Anadolu uygarlıklarında ve daha sonra Orta Asya topluluk...

Beyin sapından başlayıp, omurga içinde ikinci bel omuruna kadar uzanan ve bundan sonra fibröz (bağdokusu) bir kordon şeklindeki filum terminale denen kısımla devam eden merkezi sinir sisteminin önemli...

Vücudun, hastalık yapıcı mikropların toksinlerini zararsız kılmak için oluşturduğu antikor. Bunlar difteri ve tetanoz gibi hastalıklara karşı etkilidir. Kana az miktarda toksin enjekte edildiğinde, vü...

Üstü çeşitli biçimlerde kabarık olan duvar süsü. Çeşitli kabartma türleri vardır. Cam, taş, kumaş ya da tuval üzerine kabartmalar yapılabilir. Kabartmacılık, çok eskilere dek uzanan bir sanattır; eski...

Biri arttıkça öteki de aynı ölçekte artan ya da karşılıklı azalan iki niceliğin oranı. Aralarında doğru orantı ilişkisi olan iki niceliğe "birbiriyle doğru orantılı" denir. Bankaya yatırılan paranın f...

Akdeniz Bölgesi'nin orta kesiminde yüksek düzlük. Konya Ovasının güneyinde Akdeniz'e geniş bir çıkıntı biçiminde sokulur. Platonun yüksekliği genelde 1.500-2.000 m. arasında değişir.En önemli akarsu o...

Suriye ve Lübnan'da yaşayan, Müslümanlığın Fatımî-Alevî kolundan ayrılma bir inanca bağlı bir topluluk. Dürzîler kendilerini Arap sayarlarsa da, etnik kökenleri henüz çözülmüş değildir. Adları doktrin...

Tefsir, fıkıh ve lügat âlimi. İsmi, Kâsım bin Ömer, künyesi Ebü'l-Kâsım, lakabı Allâme Cârullah'tır. 1074 (H.467) senesinde Hârezm'in Zemahşer kasabasında doğdu. 1144 (H.538)te bir arefe gecesi Cürcân...

Görünen tayfın tümüne yani mordan kırmızıya dek bütün renklere duyarlı olan fotoğraf filmi. Bu nedenle ortokromatik filmlerden daha iyi sonuç verir. Pankromatik duyarkat 1906'da kullanılmaya başlanmış...

Salmoniformes takımının salmonidae familyasındaki av ve sofra balıklarının genel adı. Genellikle tatlı sularda yaşarlar. Bazıları üreme zamanlarına bağlı olarak hem tatlı sularda, hem de denizlerde ya...

Çullukbalığıgillerden bir balık türü (Centriscus scolopax). Uzunluğu 10-15 cm. Küçük su hayvanlarıyla beslenir. Burnu uzun boru biçiminde ve ağzı bu uzantının ucundadır. Yaldızlı ya da gümüşi pembe re...