ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Lâpinagillerden, sıcak denizlerin sığ sularında yaşayan bir balık türü. Uzunlukları genel olarak 15-35 cm olan lâpinalardan Asya kıyılarında yaşayan bir türü olan dev lâpinada (Cheilinus undulatus)nın...

Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında 1788-1791 savaşlarına son veren ve Ziştovi'de imzâlanan barış antlaşması. 1787'de başlayan Osmanlı-Rus Harbi devam ederken 1788'de Avusturya Rusya'nın yanında Os...

Çiftparmaklıların domuzgiller familyasından, koyun büyüklüğünde, dünyanın her tarafına yayılmış, evcil türleri de olan memeli (Sus). Ağır ve hantal hayvanlardır. Ağız kısımları uzundur. Diş sayısının ...

İki değişik metalin birleştiği noktada ve bunların uçlarında sıcaklık farkının bulunmasından ötürü bir elektromotor kuvvet oluşan elektrik devresi. Bu biçimde elektromotor kuvvet oluşması Seebeck etki...

Yeryüzünün doğuda Amerika, batıda Asya ve Avustralya arasında kalan en geniş su kitlesi. Büyük Okyanus da denir. Kabaca daire şeklindedir. Güneyde, geniş bir yüzüyle Antarktika'yı çeviren kutup suları...

Bölünmeyen çarpan ya da 1 ve kendinden başka tam böleni olmayan çarpan. Asal bölen de denir. Asal çarpan, sayılarda asal sayı, matematiksel ifadelerdeyse, tam böleni olmayan ifadedir. Örneğin, asal ol...

Yirminci yüzyıl şâir ve yazarlarından. 1890 yılında İstanbul'da doğdu. Babası, albaylıktan emekli Mehmed Emin Beydir. İlköğretimine, Çengelköy Mekteb-i İbtidâîsinde başladı, Havuzbaşı Mektebini bitird...

Güney İtalya'da halk dansı. Adı, italya'nın Taranto kentinden gelmedir. 18. yüzyıl sonu ve 19. yüzyıl başında trampet ya da kastanyet, bazen de şarkı eşliğinde oynanan neşeli bir danstı. Bugün Capri v...

Dairesel hareket yapmakta olan bir cismin dönüş hızı ya da daha genel bir deyişle bir cismin bir eksene göre dönme hızı. Vektörel bir büyüklük olan açısal hız w simgesiyle gösterilir ve çizgisel hızın...

Eski medeniyetlere ait kalıntıların incelenmesi ve değerlendirilmesiyle eski çağlar hakkında bilgi edinilmesine çalışılan bilim dalıdır. Dünyanın çeşitli yörelerinde kazılar yaparak arekolojik çalışma...

Ballıbabagillerden, Akdeniz ve Ege kıyılarında yetişen bir bitki (Salvia officinalis, Salvia pratensis). Kurutulan ıtırlı yaprakları çay gibi kullanılır. Mor yapraklı, mavi çiçekli bu bitkinin yaprakl...

1870 Fransa-Prusya Savaşı'nın sonucunu belirleyen son çarpışma (1 Eylül 1870). Savaş, Fransa-Belçika sınırında Meuse Irmağı kıyısındaki Sedan'da oldu. Mareşal Mac-Mahon komutasındaki Fransız ordusu 12...

Hayvan postunun deriye dönüştürülmesi işlemi. Temizlenip yıkanan ham deriye tanen maddesi uygulanır ve böylece derideki jelatin, suda çözünmez bir madde hâline gelerek protein ipliklerini birbirine ba...

Çok az miktarda mil ya da çamur içeren, kalsitten (CaCO3) oluşmuş saf kireçtaşı. Beyaz, sarı ya da gri renkte, ince taneli, gözenekli bir tortul kayaçtır. Küçük deniz hayvanlarının kabuklarından oluşu...

(1884 Paris-1966 Valmondois), Fransız yazarı. Takma adı Denis Thévenin'dir. Babası doktordu. Kendisi de tıp öğrenimi gördü. I. Dünya Savaşı sırasında cephe hastanelerinde cerrah olarak çalışan ve sava...

Kabukluların onayaklılar takımından bir yengeç (Cancer pagurus). Avrupa denizlerinde çok bulunur. Eti yenir. Boyu 9-12 cm. kadardır. Kabuğunun ön tarafında küt dişler vardır. Kıskaçları çok güçlüdür. ...

Ruhsal yaşama ve bedene egemen olmayı amaçlayan Hint felsefe sistemi. Hint felsefesinin altı geleneksel sisteminden biridir. Yoga sözcüğü dünyanın en eski ana dili olan Sanskrit dilinde boyunduruk anl...

Optik eksenleri birbirine paralel olacak biçimde konumlanmış son derece küçük (ültramikroskopik) polarıcı kristaller içeren ince saydam film. Polarmanın bileşenlerinden biri bu filmde soğurulurken öte...

Resmî adı Yeni Zelânda'dır. Başkenti Wellington olan ülkenin nüfusu, 3 575 000 kişi (1995), yüz ölçümü 270 990 km2dir. Yönetim biçimi meşrutî monarşidir. Ülkenin para birimi Yeni Zelânda doları, resmî...

Napoléon'u yenilgiye uğratan müttefik devletler tarafından, Avrupa'ya yeni bir düzen vermek amacıyla toplanan kongre (1814-1815). Kongre, Paris Antlaşması (30 Mayıs 1814) uyarınca toplandı. Müttefikle...

Yöntemli bir biçimde düşünme ve tartışma sanatı. Diyalektik sözcüğü Hegelci ve Marksist felsefelerin gelişiminden sonra sık kullanılır bir sözcük olmuştur. Bu sözcüğün çok uzun bir geçmişi, onun kadar...

Üç ya da daha çok monosakkaritin kondensasyon ürünü. Doğal karbonhidratların geniş bir bölümü polisakkaritlerden oluşur. Selüloz ve nişasta başlıca polisakkaritlerdendir....

Tavuksular (Galliformes) takımındaki Phasianidae familyasına ait Gallus cinsini oluşturan dört kuş türünün genel adı. Boyları 50 cm, ağırlıkları 1300 g kadardır. Islah yoluyla birçok tavuk ırkı elde e...

Bizans İmparatorluğu'nda kentleri yöneten, vali aşamasındaki kimselere verilen ad. Sözcük Ermenice "takovor"dan (taç taşıyan kral) türemiştir. Özellikle Osmanlı Beyliği'nin kurulduğu 13. yüzyıl başlar...

Tüm gerçekliği maddeye indirgeyen ve madde dışında herhangi bir tözün (cevher) varlığını kabul etmeyen öğreti. Maddeciliğin özü, Tanrı'nın, sonluluğun, ayrı bir töz olarak, ruhun yoksanmasına dayanır....