Türkçe-Dil Bilgisi terimi olarak Ses Düşmesi: Kimi sözcüklerin çekimlenişinde veya türeyişinde, bir sesin düştüğü görülür.
a) Ünlü Düşmesi :
İki heceli olan kimi sözcükler ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında ikinci hecelerinde bulunan ünlüyü düşürürler. Buna orta hece düşmesi de denir.
Omuz um omzum
oğul u oğlu
Kahır ol kahrol
seyir et seyret
Ayır ıntı ayrıntı
sıyır ık sıyrık
Yalın ız yalnız
yanıl ış yanlış
b) Ünsüz Düşmesi :
Bazı sözcükler, çeşitli etkilerle birleşirken sözcüğün sonundaki ünsüz harf düşebilir. Bu olaya ünsüz düşmesi adı verilir.
Yumuşak cık yumuşacık
sıcak cık sıcacık
Yüksek yüksel
küçük küçül
Rast gelmek rasgelmek
ast teğmen asteğmen
Bazı bileşik sözcüklerin oluşumunda bir hece veya ses düşmesi meydana gelir.
a) Ünlü Düşmesi :
İki heceli olan kimi sözcükler ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında ikinci hecelerinde bulunan ünlüyü düşürürler. Buna orta hece düşmesi de denir.
Omuz um omzum
oğul u oğlu
Kahır ol kahrol
seyir et seyret
Ayır ıntı ayrıntı
sıyır ık sıyrık
Yalın ız yalnız
yanıl ış yanlış
b) Ünsüz Düşmesi :
Bazı sözcükler, çeşitli etkilerle birleşirken sözcüğün sonundaki ünsüz harf düşebilir. Bu olaya ünsüz düşmesi adı verilir.
Yumuşak cık yumuşacık
sıcak cık sıcacık
Yüksek yüksel
küçük küçül
Rast gelmek rasgelmek
ast teğmen asteğmen
Bazı bileşik sözcüklerin oluşumunda bir hece veya ses düşmesi meydana gelir.
Benzer Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri:
- Başka Anlama Geçiş (Anlam Kayması) Sözcüğün eskiden yansıttığı kavramdan bütünüyle farklı, yeni bir kavra
- Metin Bir yazıyı biçim, anlatım ve noktalama özellikleriyle oluşturan kelim
- Yüklemine Göre Cümleler Cümleler yüklemine göre isim cümlesi, fiil cümlesi türüne ayrılır.
- İç içe Birleşik Cümle Çekimli durumdaki bir cümlenin temel cümle içinde, o cümlenin bir öges
- Gırtlak Ünsüzü Gırtlakta oluşan ünsüz."h"ünsüzü gibi ünsüzler.
- Dize Koşuk bir parçayı meydana getiren satırlardan her biri, mısra
- Kanal İletiyi göndericiden alıcıya ileten aktarıcı.
- Ad-Fiil Grubu -mak, -ma, -ış/-uş ekleriyle kurulmuş ve grup sonunda yüklem görevi al
- Ad Durum Ekleri Adı başka sözcüklerle ilişkilendiren ekler."-i"belirtme, "-e" yönelme,
- Buyruk Cümlesi Emir Cümlesi Bilgilerine Bakınız.