ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Tasavvuf etkisinde ve tarikatlar çevresinde gelişen edebiyat. Tasavvufî halk edebiyatı, tekke edebiyatı gibi adlarla da anılmıştır. Her iki ad da bu edebiyatın niteliğini belirtmede yetersizdir. Örneğ...

Bitki ve hayvanların toprakta parçalanması sonucu meydana gelen karmaşık yapılı, siyah organik madde. Toprağın üst kısmında bulunur. Humus, kimyasal bakımdan başta karbon ve azot olmak üzere, demir, ...

Bâzı bitkilerin, özellikle buğday, çavdar, arpa gibi tahılların dokularında yaşayan bir kısım asalak mantarların sporlarınca meydana getirilen hastalık. Anadolu'da kadınların kaşlarını ve saçlarını ...

Eylemsizlik momentiyle (I) açısal hızın (w) çarpımı. Buna, momentumun bir eksene göre momenti de denilebilir. L simgesiyle gösterilen açısal momentum vektörel bir büyüklüktür ve kapalı ya da yalıtılmı...

Osmanlı Devleti'nde yeniçeri ocağına alınmak üzere, Hristiyan halktan toplanan 14 ilâ 18 yaşlarındaki erkek çocuklarına verilen ad. Devşirmeler önce Türk ailelerin yanına verilir ve Türkçe öğrenmeleri...

Yunan mitolojisinde deniz tanrısı. Tatlı suların, depremlerin ve atların tanrısı olarak da bilinir. En eski tanrılardan biri olarak bilinen Poseidon'a Romalılar Neptün adını verirlerdi. Elinde üç çata...

Resmî adı Liechtenstein Prensliği'dir. Başkenti Vaduz, nüfusu 32 410 (2000) kişidir. Yüz ölçümü 160 km2 olan Liechtenstein'ın yönetim biçimi prensliktir. Para birimi İsviçre frangı ve resmî dili Alman...

Kendisini oluşturan elementleri ya da daha basit bileşikleri uygun biçimde bir araya getirmekle kimyasal bir bileşik oluşturma işi. Özellikle organik kimyada sentez tepkimeleri büyük önem taşır. Örneğ...

Suda yüzme kâbiliyeti olan içi boş cisimler. Kullanılma maksatlarına göre ağaçtan, plastikten, mantardan, demir ve saç levhalardan yapılırlar. Şamandıraların en çok kullanıldığı saha denizciliktir...

Ağustosböceğigiller familyasından birçok böceğin ortak adı; özel olarak bu familyanın Güney Avrupa'da yaşayan ve yazın ortalığı çınlatarak öten, orakböceği de denen türü (Cicada plebeja). Ağustosböcek...

Saçların, kirpiklerin, kılların beyaza yakın derecede renksiz olması durumu. Normalde deride bulunan ve ona rengini veren boya maddesinin yani melanin pigmentinin doğuştan bulunmaması sonucu oluşur. G...

Bizans İmparatorluğu'nda son hanedan (1261-1453). Soyun kurucusu VIII. Mikhail'dir. Bu soydan yedi imparator Bizans İmparatorluğu tahtına çıktı. Mikhail'in 1261 yılında İstanbul'u Lâtinlerden geri alm...

Fransa'da kent. Manş Denizi kıyısında, Paris'in 211 km. kuzeybatısında Sen Irmağı'nın denize döküldüğü yerdedir. Demiryolları ve akarsularla Paris'e ve öbür kentlere bağlanır. II. Dünya Savaşı'nda büy...

Ulus adına, yargı yetkisini kullanarak yasaya aykırı davranışlarda ya da uzlaşılıp anlaşılamayan işlerde yasayı yerine getirmekle, adaleti gerçekleştirmekle görevli kimse, hâkim....

Bir dilin kültür düzeylerine göre gösterdiği değişiklik. Genellikle lehçe, şive, ağız terimleri birbirine karıştırılmaktadır. Şiveler arasındaki değişiklikler temelde ses özellikleridir. Buna göre bil...

Atmosferin homojen olmayan seviyelerinden geçen ışığın kırılmasından kaynaklanan optik yanılsamaların genel adı. Ilgım olarak da bilinir. Uzak olan nesnelerin garip şekillerde görünmesi, olduğundan yü...

Characidae familyasının Serrasalmus cinsinden etçil balıkların ortak adı. Pirana olarak da bilinir. Güney Amerika'nın orta ve doğu kesimlerindeki akarsularda bolca bulunan bu balıklar yırtıcılıkları v...

Zambakgillerden, sapından yararlanılan, çok yıllık bir kış sebzesi. Anayurdu Doğu Akdeniz ile Yakın Doğu olan pırasa dünyada yaygın olarak yetiştirilir. Serin iklimi sever. Nemli, humuslu topraklarda ...

Kendi, benlik, öz varlık vb. anlamlara gelen ve Kuran'da ruh anlamında da kullanılan Arapça sözcük. Bu nedenle, İslâm düşünürleri bu sözcüğe ruh anlamı da verirler. İslâm inanışına göre üç türlü nefis...

Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya İmparatorluğu arasında yapılan ve Osmanlı ordularının yenilgisiyle sonuçlanan savaş (5 Ağustos 1716). Savaşta Sadrazam Ali Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 120.000...

Osmanlı Devleti'nde harem dairelerinde hizmet gören hadımağalarının beyaz ırktan olanlarına verilen ad. Görevleri, Topkapı Sarayı'nın Babüssaade denen, içeriye doğru üçüncü kapısını beklemekti. Bundan...

Doymuş hidrokarbonların altıncısı (C6H14). Beş izomeri vardır. Doğada hafif petrol içinde bulunur. Kaynama noktası 69°C ve yoğunluğu 0,66'dır....

Yaşadığı yerler: Sıcak ve ılık deniz dipleri. Özellikleri: Başlarının üzerinde uzanan avlanma oltaları vardır. Myctophidae familyasının vücudunda çok sayıda ışık organı bulunur. Çeşitleri: Birçok türü...

Işınımı inceleyen, özellikle iyonlaştırıcı ışınımı ve bunun fiziksel etkilerini ele alan fizik dalı, radyasyon ...

Merkezinden geçen bir milin çevresinde dönen, sert ve sağlam bir malzemeden yapılmış dairesel alet. İnsanlığın en önemli buluşlarından olan tekerlek, Cilâlı Taş Devrinde bulunmuştur. Bu döneme kadar,...