ilik ile ilgili bilgi kaynakları

(1916 İstanbul - 1982 İstanbul), besteci, piyanist, müzik öğretmeni ve yazarı. Paris'e giderek École Normale de Musique'de piyano, kontrapunto ve bestecilik öğrendi. Bir süre Münih Devlet Konservatuva...

Her olgunun bir nedene bağlı olduğunu, aynı nedenlerin aynı sonuçları doğurduğunu ileri süren ilke, determinizm. Belirlenimcilik buna göre olguların temelinde değişmez bir düzenin varolduğu fikrine da...

Yerkabuğunun 3.000 km derinliğe kadar uzanan manto adlı tabakasında yoğun ve ergimiş durumda bulunan mineraller karışımı. Esas olarak silikatlardan oluşur. İçinde çözünmüş gazlar ve su buharı da bulun...

Evrenin ve insanın kaderini Tanrı'nın önceden belirlemiş olduğunu, bunun insanlarca değiştirilemeyeceğini öne süren öğreti; fatalizm. Bir din öğretisi olan kadercilik, insanın kendi yaşamıyla ilgili d...

Kemik boşluklarını dolduran, yumuşak, damardan zengin doku. İlik; yağ, su, alyuvarlar ve akyuvarlar ihtivâ eder. Bâzı kemiklerde ise tamâmına yakını yağdan meydana gelen "sarı ilik" bulunur. "Kırmızı...

Bugün büyük çoğunluğu Yugoslavya'da yaşayan Bosna ve Hersek Müslümanlarına verilen ad. Yugoslavya nüfusunun yüzde 8'ini yani yaklaşık 2 milyonunu oluşturan Boşnaklar, 9. yüzyılda Hristiyanlığı kabul e...

Kurucusunun Hacı Bektaş Veli olduğu söylenen Şiî-Batınî tarikat. Bektaşîlik iki döneme ayrılır: 1) Başlangıçtan Balım Sultan'a kadar olan dönem. 2) Balım Sultan düzenlemelerinden sonraki dönem. Bektaş...

Genellikle Türklerin yaşadığı İslâm ülkelerinde ve daha çok Anadolu'da 13.-14. yüzyıllarda gelişen esnaf dayanışma örgütlerine verilen ad. Asıl adı, babayiğitlik, cömertlik anlamına gelen Fütüvvet'tir...

(780 Bağdat-855 Bağdat) İslâm din ve hukuk bilgini. Sünnî dört mezhepten biri olan Hanbelilik'in kurucusu. İmam Şafiî'den öğrenim gördü. Birçok Arap ülkesini dolaşarak yaptığı derlemelerden 3000'e yak...

Mantıksal olarak doğru düzenlenmiş olan, yani görünüşte doğru olan tutarsız bilgiler öne sürme ustalığı, sofizm. Bu tutum elbette kendine ve başkalarına birçok yanlış bilgiyi doğru diye benimsetmek eğ...

(1350 Maveraünnehir-1430 Bursa), Osmanlı şeyhülislâmı ve bilgini. Molla Fenari de denir. Zamanının önemli bilginlerinden, din bilimlerinin yanı sıra matematik ve astronomi öğrendi. Önce Bursa, sonra M...

Gerçekliğin oluşumlarını daha üst yapılara dönüşümle açıklayan bilimsel ve felsefî öğreti. Evrimciliğin kökenini, belki de durallığı ve bütünselliği temel alan felsefelerin karşıtı olarak belirmiş olu...

Beyinde dış, omurilikte iç tabaka. Esas olarak sinir hücrelerinden oluşur. Sinir hücrelerinin uzun ve kısa uzantılarından oluşan ak maddenin tersine, az sayıda sinir lifi içerir. Boz madde beyni sarar...

Zihnin deneysel doğrular dışındaki tüm aşkın doğrulara sezgi yoluyla ulaşabileceğini öne süren öğreti. Buna göre sezgi, bize mutlak bilgiyi ya da kendinde gerçekliği sağlayabilir. Sezgicilik daha çok ...

Marksist felsefede, iktisadî olguların toplumsal ve siyasî üstyapıyı belirlemesiyle ilgili bakış açısı. Tarihsel maddecilik, maddenin tek gerçeklik olduğunu ve şeylerin diyalektik olarak geliştiğini y...

Ülke yönetiminde görev ve yetkilerin merkezî hükümet tarafından yerel ya da bölgesel yönetim birimlerine verilmesi ve gerektiğinde tek taraflı olarak geri alınması ilkesine dayalı yönetim biçimine ver...

Babîlikten gelişme bir mezhep. Kurucusu Bahaullah takma adıyla tanınan Mirza Hüseyin Ali'dir (1817-1892). Osmanlılara sığınmış, birkaç yere sürgün edildikten sonra Bağdat'ta ölmüştür. Bahaîilere göre ...

Bahaettin Nakşibent'in (1318-1389 Buhara) kurduğu tarikat. Temel ilkelerini Yesevîlik'ten ve daha çok Hacegânilik'ten alan, şeriata ve Sünnî inançlara sımsıkı bağlı olan Nakşibendîlik, bir yandan Sünn...

(1888 Moskova-1938 Moskova), Sovyet siyaset adamı. Genç yaşta Bolşeviklere katıldı. Lenin'le birlikte sürgün edildi. Ekim Devrimi'nden sonra Marksizm'in önemli kuramcıları arasına girdi. 1921'de yazdı...

Dört Sünnî mezhepten biri olan ve 9. yüzyılda Ahmet ibn Hambel tarafından kurulan mezhep. Günümüzde yalnız Suudi Arabistan'ın Necit Bölgesi'nde yaşamaktadır. Temel ilkesi, Kuran ve hadislerin buyrukla...

Mutlak bilgiye yani deney alanını aşan şeylerin bilgisine hiçbir zaman ulaşılamayacağını ileri süren öğreti. Buna göre bilinemezcilik, insan zihninin mutlak bilgiye ulaşma yeteneğinde olmadığını ve eş...

Bir yüzü sırlı ve genellikle çiçek resimleriyle süslü balçık levha. % 80'i kaolin ve kuvarstan oluşan bir tür beyaz topraktan yapılır. Özellikle banyo, mutfak, tuvalet duvarlarını kaplayıp süslemek ...

Tanrı'da ve insanda özgür seçişin varlığını benimseyen, olgular düzeninde şaşmaz ilişkilerin varlığını yadsıyan öğreti, indeterminizm. Belirlenmezcilik, belirlenimciliğin karşıtı olarak, insan istemin...

(? - 1302, İsfahan)Anadolu Selçuklu hükümdarı (1298-1302). Feramurz'un oğlu, II. İzzettin Keykavus'un torunudur. İlhanlı hükümdarı Mahmut Gazan Han tarafından Hemedan'da tutuklanan amcası II. Mesut'un...

Tüm gerçekliği maddeye indirgeyen ve madde dışında herhangi bir tözün (cevher) varlığını kabul etmeyen öğreti. Maddeciliğin özü, Tanrı'nın, sonluluğun, ayrı bir töz olarak, ruhun yoksanmasına dayanır....